Go Kgetha Kgomo ya Maswi
Go Hlahloba Kgomo ya Maswi
©Ayrshire Cattle Breeders’ Society
Dikgomomaswi tše kgethilwego go rekwa di swanetše go hlahlobja go hlama boitšhupo bja tšona. Pukwana ya boitsebišo e laolwa ke mmala wa makgwai (go Holsteins) le mokgora ditsebe (go Jerseys). Godimo ga moo kgomo e ka tsebišwa ka mekgwa ya mmele (kudukudu nko, meno, manao, maoto, udder le matswele) gammogo le maemo a mmele.
Udders e swanetše go hlahlobja (ile ka seatla) go kwa dika tša go oma le go kokomoša dithorwana tše laetšago phetelo ya mastiti. Letlalo la udder le swanetše go kwala bjalo ka rekere, popego ya siliki mola udder yona ga ya swanela go ba e koto le go kgomaganya kudu mo mmeleng ka mešifa ye maatla.
Go hlahloba dikgomo gabotse go fa taetšo ya mekgwa wa tšona. O se ke wa akanya go reka dikgomo tše di lego show-ring ka ge di a tura mola poelo ya maswi a tšona ga e na bonnete. Dikgomo tše kaone tša go rekiwa ke tše di tla tšweletšago maswi ka bontši bja godimo, ka dijo tša go swana tšeo di ka šomišwago mo polasend ye mpsha.
Go Reka Dikgomo tša Maswi ka Tekanyetšo
Go reka dikgomo tša tekanyetšo? Akanya go reka dikgomo tša kgale tša go kgona go gangwa ka ge di rekišwa ka thekišo ya fase ka lebaka la gore nyakego ya dikgomo tša kgale e fase. ‘mohola wa polao’ ka tlwaelo o fase go feta ‘mohola wa ditšini’ tša poelo ya maswi. Le ge go le bjalo, dikgomo tšeo di swanetše go ba di imile mol gape di tšweletša maswi ka maemo a godimo go feta theko ya phepo ya ka mehla. Go netefatša tšwelo pele ya tšweletšo ya maswi ka ngwaga ka moka, o reke dikgomo tša go kgona go gangwa mathomong a nako ya go gama gammogo le dikgomo tše imilego ka morago ga nako.
Ge o reka dikgomo tše di omilego, letšatši la go tswala le swanetše go ba dikgwedi tše pedi tša letšatši la go reka. Ge ditšhelete di le gona, reka dikgomo tše di na lego bokgoni bja godimo pele. Gantši, di na le mathata a mannyane go feta dithole. Ge o reka dithole tše imilego, tshedimošo ya tswalo ye bonolo ya batswadi (dipoo) e swanetše go tsebja go lokišetša mathata a dystocia mo nakong ya tswalo. Dystocia ke ge namane e tseneletšego ka nako ya go tswala.
Translated by
Lebogang Sewela