Histori ya Koša ya Setšhaba sa Afrika Borwa

Ka Aprele 20th ngwaga wa 1994, Mopresidente wa Naga, FW de Klerk, o boletše gore Repabliki ya Afrika Borwa e tla ba le dikoša tša bosetšhaba tše pedi. 

©Eric Miller

E lego, Nkosi Sikelel’ iAfrika (Modimo a šegofatše Afrika) le koša ya Die Stem van Suid-Afrika (Pitšo ya Afrika Borwa). Se e be e le karolo ya ka ditlhagišo tša Molaotheo wa nakwana wa 1993, Karolo ya 248 (1) le karolo ya 2. Go ya ka dipeelano tša karolo ya 4 ya Molaotheo wo mofsa wa Afrika Borwa, yeo e bego e saennwe ke Molao ka dikgaruru tša Sharpeville ka Desemere 10 sa 1996, kopantšho ya kgatišo Nkosi Sikelel’ iAfrica with Die Stem van Suid Afrika bjale ke koša ya Bosetšhaba ya Afrika Borwa. Bjalo ka ge go boletšwe mo Kuranteng ya Mmušo. Nomoro, 18341, ka Oktoboro 10 tša 1997.

Die Stem van Suid Afrika

Die Stem van Suid-Afrika (Pitšo ya Afrika Borwa) e ngwadile ke CJ Langenhoven ka Mei 1918, bjalo ka sereto. Moruti ML de Villiers, o e dirile koša 1921. Mafelelong ga kgašo ye nngwe le ye nngwe, Koporase ya Kgašo ya Afrika Borwa (SABC) e be e rata go raloka bobedi bja Modimo boloka kgoši le Die Stem. Koša ya Die Stem e ile ya opelwa la mathomo le Folaga ya Setšhaba ka 31 Mei ka 1928, mo Cape Town. Le ge go le bjalo, e be e le fela ka 1957 ka Mei 2, ge mmušo o tsebagaditše gore koša ya Die Stem e be e le koša ya setšhaba, e be e le ngwaga woo ba hweditšego tšhireletšo ya kekišo. Ka 1959, koša ya setšhaba ya semmušo ya tiišetšwa ke Molao wa Palamente. Lehlakore la Seisimane la koša ya setšhaba, la Pitšo ya Afrika Borwa, ka 1952, e ile ya ba koša ya setšhaba ya semmušo ka ge e ile ya dumelwa ke palamente.

Nkosi Sikelel' iAfrika

Enoch Sontonga morutiši wa sekolo sa Methodist, o hlamile temana ya mathomo ya Nkosi Sikelel' iAfrika bjalo ka sefela sa Sethosa ka 1897. Ka morago ditemana tše šupa tše dingwe di ile tša tsentšwego tša Sethosa gomme du ngwadilwe ke sereti, Samuel Mqhayi. Lehlakore la Sesotho la Nkosi Sikelel' iAfrika, leo le phatlalatšwa ka 1942, le ngwadilwego ke Moses Mphahlele.

Nkosi Sikelel' iAfrika e ile ya ba sefela sa go tuma, ka morago ga go opelwa mo dikhonsateng mo Johannesburg e eta pele ke Moruti JL Dube, moemedi khwaere. Ka moragonyana e bile koša yeo e tumilego ya go opelwa go dikopano tša sepolotiki, bjalo ka mokgwa wa borabele, nakong ya mengwaga ya kgethologanyo.

Ka kakaretšo, temana ya mathomo e opelwa ka Sethosa le Sezulu e be go latela lehlakore la Sesotho. Le ge go le bjalo, Nkosi Sikelel' iAfrika ga e na le sebopego goba phetolelo le mantšu a fapana go ya ka mafelo.

Mantšu a Semmušo

Ye ke lehlakore la semmušo la koša ya setšhaba, go kopanywa Nkosi Sikelel' iAfrika le koša ya Pitšo ya Afrika Borwa, ka phetolelo ya Seisemane ye e filwego lka mašakaneng: 

isiXhosa and isiZulu
Nkosi Sikelel' iAfrika
(God Bless Africa)
Maluphakanyisw' uphondo lwayo,
(Raise high Her glory)
Yizwa imithandazo yethu,
(Hear our Prayers)
Nkosi sikelela, thina lusapho lwayo
(God bless us, we her children)
Sesotho
Morena boloka setjhaba sa heso,
(God protect our nation)
O fedise dintwa le matshwenyeho,
(End all wars and tribulations)
O se boloke, O se boloke setjhaba sa heso,
(Protect us, protect our nation)
Setjhaba sa South Afrika - South Afrika.
(Our nation South Africa - South Africa)
Afrikaans
Uit die blou van onse hemel,
(Ringing out from our blue heavens)
Uit die diepte van ons see,
(From the depth of our seas)
Oor ons ewige gebergtes,
(Over our everlasting mountains)
Waar die kranse antwoord gee,
(Where the echoing crags resound)
English
Sounds the call to come together,
And united we shall stand,
Let us live and strive for freedom,
In South Africa our land.

Phrothokholo ya go Hlompha Koša ya Setšhaba

©Eric Miller
Koša ya Setšhaba e swanetše go opelwa ka tlhlompho ye maleba. Batho ka moka ba swanetše go ema, le matsogo a bewe ka thoko ge go opelea koša ya setšhaba. Batho ba swanetše go apola dikefa tša bona bjalo ka seka sa tlhompho.Translated by Lebogang Sewela