Go tšwa ka Sehlakahlakeng sa Robben go ya morago ka Motse Kapa

Tselaneng ya tshepelo ya kota

©Roger DelaHarpe

Baeng ba dumelelwa go sepela go feta seleng le go tšea ya diswantšho, eupša diswantšho di ka se hlagiše ka bonolo go tswalelwa go gonnyane ga sele. Kudukudu, go bothata go kwišišiša gore motho a ka hlagelela go tšwa mo lefelong le le tswalelefilego ka pelo e e bulegilego. Yena (le bagolegwa ba bangwe) ka nepo ba bontšha mohlala thwii wa mowa o maatla wa Aforika Borwa, gomme re mahlatse go feta ka go nagana gore ba tšwile mo kgolegelong ka tebelego ye e botse. Go a kgahliša gape go ela hloko gore bontši bja baeteledipele ba sepolotiki ba temokerasi ya mathomo mo Aforika Borwa ba tšwile ka kgolegelong gomme ba tsena Palamenteng beomong bja gore e be ka tsela ye nngwe.
Morago ga leeto la tirelo ya sedumedi go ya Seleng, baeng ba felegetšwa go tšwa ka kgolegelong ke mohlahli wa bona gomme ba romelwa morago lebopong, moo ba tla swarang sekepe go boela ka Kapa. Ka nako ye kopana ye e sa ntšego e le gona, mohlomongwe o ka lebelela lefelong la lebenkele la leswika, goba o ka tšea mosepelo wa bjako go bapa le tselana ya kota, yeo e neelanago ka dipono tsa diphenkwini di ja ka morumong wa lebopo.
Go namela sekepe go ya morago Motse Kapa ke go namela gwa pono go go ka se lebalwego go swana le go namela go ya sehlakahlakeng. Gape ke nako ya melaba go nna o nagane morago. Batho ba go fapana ba tlamega go ba le maikutlo a fapanego ka nako ya bona ka Sehlakahlakeng sa Robben. Ba bangwe ba ka ba le menagano ye e tibilego ka maitemogelo a bona, ba bangwe ba ka thaba gore dihlabelo ka moka tša bagolegwa di filwe mohola mafelelong. Bjale go na le bao ba fela ka go nwa biri gomme ba nagana ka gore ba ilo ja felo kae.

Leeto la maikutlo kudu

Eupša, seo e ka bago karabo ya gago ka leeto la ka Sehlakahlakeng sa Robben, e dula e le phitisetšo ye e bohlokwa ye e swanetšego go dirwa ke MaAforika Borwa ka moka, le baagi ka moka ba lefase. Le ge e le gore gokeditšwe ke botumo bja Mandela, leka go ipulele le maitemogelo ka kakaretšo. Ke leeto la maikutlo kudu, gomme baeti ba mmalwa ba ne ba swarwa ke pelo ge ba le leetong la sehlakahlake. Fela ge o boetše ka Waterfront, monate wa go sa fele wa Motse Kapa o thoma gape, le go phatsima ga Aforika Borwa ye e lokologilego ke tša gago gore o di tšey. Eupša, pele o ka bina ka seetšeng sa maleba aa temokerasi ya rona ya bjale, o gopole tša nako ye e fetilego.
Le ge go le bjalo ka neop go a goketša go lebala ka bohloko bja hisetori ya rena gomme ra lebelela mafelelong a lethabo le bjale re iphšinago ka lona, se e tla ka phošo kudu. Fela ka go gopola kanegelo ya tlaišo ya ka Sehlakahlakeng sa Robben re tla netefatša gore dithuto, di lefetšwego ka lerato ka madi a batho ba ba se nago molato, a o fetušetšwa molokong o o tlago. Gomme ka mehla re gopole mantšu a a bohlokwa kudu a mabedi thata a a ngwetšwego mo diswantšhong tša sebjalebjale ao e le go matsenong a Dachau le dikampeng tše dingwe tša kgatelelo tsa maNazi: Plus Jamais go ka sa hlotšwe – gape.

Translated by Lawrence Ndou