Uyithoma njani Ingadi Etjalwa Ngaphandle Kwamakhemikhali

© Marinda Louw
Ihlabathi yinto eqakatheke khulu eqalwa lokha nakulinywa ngaphandle kwamakhemikhali. Ngaphambi kokuthoma ukutjala imirorho kuyatlhogeka ukwenza ncono ihlabathi ngokungezelela amagciwani. Imetheriyali eyenziwe ngaphandle kwamakhemikhali irhelebha ihlabathi ngokuyenza bona ibambe ubuswe.
Ihlabathi irhona ukukhipha amanzi, amanzi angena atjhingele begodu ihlabathi ibamba ubuswe iskhathi eside, ngombana kunematheriyali eyenziwe ngaphandle kwamakhemikhali ehlabathini. Imatheriyali eyenziwe ngaphandle kwamakhemikhali kanye nokungenelela kwemirabhu ehlabathini kurherha imbungu zehlabathi ezirhelebha ekuboliseni kwematheriyali eyenziwe ngaphandle kwamakhemikhali engezelela ekuvundiseni ihlabathi. Umoya omnengi ehlabathini ufaka i-oxygen enengi emirajini yeentjalo ekhona, okwenza bona irhone ukuphefumula nokukhula.
Imatheriyali engakavunyelwa ekulimeni ngaphandle kwamakhemikhali ekubalwa hlangana nayo iimbulali zeenkowani nanyana imikhiqizo ebulala iinkowani (nanyana isikghoro) embewini. eSewula Afrika, zoke iimbewu ezithengiswako zilatjhwa ngesibulali seenkowani ukwenzela ukukhandela amalwelwe kanye nokungenwa kwembewu ziinkowani ngombana kuneenkowani ehlabathini. Ukulatjhwa kwazo kukhandela imbewu eenkowaneni ezihlala ehlabathini. Kufanele kusetjenziswe imbewu yesintu nanyana yendabuko. Nangabe azikho kungasetjenziswa imbewu ezimhlobohlobo ezivuliweko zafakwa imbewu enesidoda.
I-Genetically Modified Organisms (GMO’s) ayikavunyelwa lapha kulinywa khona ngaphandle kwamakhemikhali. Umkhiqizi okhiqiza ngaphandle kwamakhemikhali utlhoga ukuthola istifikeyidi emntwini osabalalisa imbewu athenga kuye esitjhoko bona imbewu le ayisiyimbewu ye-GMO. Lokhu akwenziwa embewini kwaphela, kodwana nemaplantjisini wayo.

Ukulungisa Imibhede Yembewu

©Eric Miller
Ngaphambi kokobana wembe imisele yengadi yakho yemirorho, utlhoga ukubuthelela izibi ezibuya engadini kanye nekhitjhini lakho iimveke ezimbala. Faka ikhompowusti ebuya ezalenelo ukuyibolisa kuze kufike lapha sele ubuthelele elingeneko. Lokhu kuhlanganiswa nehlabathi embhedenakho wembewu. Umbhedakho wembewu akukafaneli bona ube mkhulu ukudlula umnyango. Qiniseka bona ihlabathi yangaphezulu ihlala inzima ngombala yaphangaphakathi ihlukene.
Beregisa ihlabathi yangaphezulu ukuzalisa umbhdede wembewu oseleko. Amanye amaplasi angaba nehlabathi enengi begodu bangafuna ukutjala imirorho eminengi abazoyithengisa. Bangenza imibhede embalwa, begodu imibhede ingahlala isikhathi eside esidlula iinyanga ezimbili, kodwana akukafaneli ibe banzi ukudlula imitha yinye.
Kulula ukuthelelela imibhede ematsikani.
Kulula ukuhlola iintjalo bona azinanunwanana kanye namalwelwe nokobana azinalo na ikhula.
Kubalula ukutjala nokuyivikela ekungenelweni ziinyoni kanye neembandana.
Nankungarhonakala bona kungakhanjwa ehlabathini esemibhedeni kungakhandelwa. i-compaction ehlabathini.

Translated by Busisiwe Skhosana