Zwine zwa nga Itwa Bulasini hu tshi khou Thivhelwa Utswa

© Louise Brodie
Ri songo sedza zwa u tevhela mulayo uri zwithu zwi kone u leluwela mapholisa uri vha kone u fara vhatswi na u vha sengisa, vha National Stock Theft Prevention Unit vha fha tsivhudzo dzi tevhelaho kha ndila ine vhafuwi vha nga di tsireledza kha vhugevhenga:

U Thogomela Zwifhato

©Eric Miller
Vha fanela u zwiita mafhungo uri gethe na luhura ndi zwine zwa vha zwavhudi, vha thole na muthu ane duvha linwe na linwe u do vha atshi khou zwi tola na u kona u lugisa hune ha nga vha hu tshi khou toda u lugiswa. Fhethu hune ha sa tou shumesa nga maanda hu fanela u dzula ho lodelwa hu tshi khou shavhiswa dzi mbava.

Zwifuwo zwi Fanela ubva kha Magondo Mahulwane

©Eric Miller
Zwifuwo zwine zwa kona u dipalela tsini na magondo mahulwane ndi zwone zwine zwa vha khomboni, zwine zwa amba uri hu fanela uvha na maga mahulwane kha u zwi tsireledza. U fanela u thola mulisa uri adzi thogomele ana tshithu tshine tsha nga mu thusa kha u kona u vhona zwifuwo arali zwi songo tsireledzea- hu tshi kha di vha na zwa utswa, dzi ya edzisa u gidima dzi tshi khou shavha dzi phondi.

U Fanela uvha Hone

©Eric Miller
Musi u tshi khou renga fhethu huswa, u fanela u lingedza u renga fhethu hune ha vha tsini na hune na dzula hone, uri u kone u divha uri hu khou itea mini hune na dzula hone. U dzula u siho zwiita uri hu kone u doweleya.

U Fanela u Sedza Vhathu Vhaswa

U fanela u zwiita uri u divhe vhathu vhothe vhane vha vha vha bulasini na u nwala fhasi vhaeni vhothe vhane vhada. A u faneli u tendela vhathu vhane vha vha uri vho sokou da kana vhane vha vha uri avha shumi uri vha dzule kha madzulo a u. Vhathu vha sa divhei vha tshi dzhena kha bulasi vha fanela u vha vho wana thendelo kha mune wa bulasi.
Musi hu tshi khou tholiwa vhathu vhaswa, u fana u sedza vhubvo havho. Wa sedza na uri ndi tshini tsho vha litshisaho mushumo wavho wa kale wa dovha hafhu wa sedza ubva kha tshipholisa uri vha thu vhuya vha vha na mulandu na.

U Fanela u Shumisana na Tshitshavha

©Eric Miller
U fanela u ita tshitshavha tshothe kha bulasi lau, ubva kha vhashumi uya kha vhane vha vha vho ditika ngavho, vha zwidivha nga khombo ya u amba zwithu zwa bulasi na vhanwe vha nnda wa zwiita uri vha u fune vha shume na iwe nga u vha fulufhedzisa u tsireledzea sa tsumbo, unga tendela zwifuwo zwavho zwi tshi tangana na zwau uri dzile dzothe. Vhothe vha do vha vha tshi khou sedza zwithu zwine zwa va uri azwi khou tshimbila nga ndila, zwine zwa nga sia zwi tshi khou khakhisa kha zwifuwo zwavho.

U Fanela u Shavha u ita Zwithu nga Ndowelo

Mishumo ya ma bulasi iya fhambana hu tshi khou shavhisa vho no diita dzi nowa kha u nga amba nga ha zwa bulasini nnda. Zwino a u faneli u vhala zwifuwo zwau nga tshifhinga tshine tsha vha uri tsho doweleya duvha linwe na line na musi u tshi dzi tola u fanela u zwiita nga ndila ine a u koni u vhalelwa uri u khou do zwiitwa nga tshifhinga de.

U Fanela u Vula Mato

©Jacques Marais
U fanela u thogomela, nga maanda hu vhusiku, mafhelo a vhege, mathomoni na mafheloni a nwedzi, zwifhinga zwa madakalo na nga zwifhinga zwine wa zwi divha uri ndi zwifhinga zwa utswa.
U fanela u vula mulandu nga u tavhanya wa utswa arali huna vhathu vhane vha shuma nga hezwo kha vhupo ha hanu u fanela u nwala na zwithu hezwo zwothe fhasi na murengi musi ni tshi thoma zwa nyambedzano.
Hezwi zwo diswa nga vha National Stock Theft Forum.

Translated by Khalirendwe Nekhavhambe