U Talusa Cape Gulls

©Karl Svendsen
Naho hu tshi nga dzi funa khovhe, zwivhungu, molluscs, makumba na zwiṋoni zwiṱuku u fana na nngu na kholomo zwi ya ita zwi tshi ṱhaselwa.
I funa u dzula tsini na maḓini ya vha na muvhala mutsu nnṱha na mutshena nga fhasi, na ṱhoho, mukulo na mutshila. Nntha ha mafhafha, huna mavhala matshena ngeno nga fhasiho tshena ha vha na ṱhodzi ntsu. Khulwane dzi na maṱo o swifhalaho kha tshanga dza vha na muvhala wa tshitopana, zwine uya nga vho rasitsi vha Dutch Niko Tinbergen, dza tsadzi dzi ya rasa musi dzi tshi khou ṱoḓa zwiḽiwa.
Khulwane dzi ya vha na mabesu a 128 cm na tshileme tsha 0,6cm uya kha 13 kg. Ndi tshiṋoni tshihulwane tshine tsha vha uri zwi tshimbila zwi zwinzhi tsini na maḓi nga nnḓa ha greater Cape Town, dzi ya wanala na nga ngomu shangoni. Ho no wanala na zwiṋoni zwine zwina minwaha yo no swika 24 na zwine zwo no fhufha u swika kha 1 211 km ubva kha tshiṱaha fhasi, naho dzi tshi fhedza zwo humela hune zwa bva hone.

Kuḽele na Kuvhulaele

©Roger de la Harpe
Zwi ya ḽa zwi zwinzhi fhethu huthihi, zwi ya kona na u ṱhasela zwiponda en mass zwi thoma nga uya kha maṱo. Kuḽele kwa hone ku fana na kwa crows, hune zwi ya kha mutumbu wo no vuliwaho kha maṱo, mulomo, umbilicus na kha vhudzimu.

U Langa

©Karl Svendsen
Ndi lushaka lune lu atsireledziwa, vhafuwi vha ṱoḓa lunwalo uri vha kone u dzi langa, naho zwo ralo zwi ṱoḓa na u fhungudza zwiḽiwa zwa mafanedza, nga u kona u zwi laṱa, zwikoti zwi fanela u laṱiwa, zwiḽiwa zwa zwimange zwa dzheniswa nga ngomu.
Zwa u lidza na zwa u tambisa u tshi khou vhona u fana na reflectors kana scarecrows, zwi nga thusa kha u pandela zwiṋoni kule ha zwifuwo. Zwifuwo zwine zwa vha zwo ḓi hwala sa tsumbo zwi fanela u pfuluswa zwa iswa kha gammba ṱhukhu hune mulisa a nga kona u zwi ṱhogomela, dzi vhege ṱhukhu isa athu beba dzi fanela u dzula hanefho lwa vhege, u swika yo no vha khwine na vhana.
U tshi ṱoḓa nḓivho yo fhelelaho u nga kwama vha Predation Management Forum Secretariat.

Translated by Khalirendwe Nekhavhambe