U Langa Tshimela tsha Basil

© Louise Brodie

U Shandukiswa Ha Tshimela

Unga tavha tshinwe na tshinwe tshimela tenda tsha vha tshi tshi khou bva kha munwe muta, wa shandukisa nga murahu ha minwaha mivhili.

U Dala - tonnes nga hectare

Ya fhasisa
Thethe: 10 tonnes
Yo omaho: 1 tonne
Mapfura: 8 to 10 litres
Yo linganelaho
Thethe: 15 tonnes
Yo omaho: 2 tonnes
Mapfura: 10 to 15 litres
Ya vhudi
Thethe: 25 tonnes+
Yo omaho: 5 tonnes+
Mapfura: 20 litres+

U Kana

Zwi tshi bva nga hune havha uri yo tavhiwa hone u nga kona u tavha nga zwanda kana nga mitshini. Unga kana zwine zwa swika luvhili kana luraru kha muri muthihi.

Musi u tshi khou kana kha ine yavha uri ndi thethe ndi zwa ndeme uri u kane hu tshi kha di vha nga matsheloni u shavhisa u oma ha matari wa ya wa vhea ho dzikaho u tshi tou fhedza u ka. Musi i tshi kha di vha thethe i toda mutsho une wa vha vhukati ha 7°C.

Unga kana yo omaho nga matsheloni a u rothola wa zwiita mafhungo uri matari o oma.
Musi u tshi khou i kanela mapfura hu fanela uvha hu tshi khou vhonala dzi pods kha maluvha a u thoma. Ndi zwavhudi u i kana hu tshi kha di vha nga matsheloni zwi ita uri na mapfura avhe avhudi. Arali u tshi khou toda u i shumisa sa mapfura a u tei u i sheledza lwa maduvha mararu u tshi khou lugisela uya u kana.
U fanela u khatha tsinde 15 uya kha 20 cm nntha ha mavu huna zwine zwa fanea u sala u itela uri i dovhe i hule.

U Vhewa

I fanela u vhewa kha mutsho une wa vha 8°C uya kha 10°C lwa vhege nnthihi. U fanela u zwiita nga vhulondo usa do tshinyadza nga u i dzudzesa. Ngauri u do thoma u vhona matari a tshi khou vha matsu.
Yo omaho i fanela uvha yo vhewa kha tshikhonthina yo valiwa ya vhewa fhethu hune havha uri ho dzika. U oma hu nzhi hu ya itwa nga mitshini.
Ya mapfura ndi zwa vhudi u vhewa fhethu hune havha uri ho dzika. Mapfura huna tshithu tshine tsha kona u a bvisa.

Zwili

Aphids, Beetles, Leafhoppers, Nematodes, Slugs, Snails, Thrips na Whitefly.

Malwadze

Downey mildew, Fusarium, Phytophthora, Powdery mildew.

U fanela u wana mudivhi nga nyimelo ya henefho nau shandukisa zwimela wo wana ubva kha mudivhi.

Translated by Khalirendwe Nekhavhambe