U Langa Tshimela tsha Habu

© Louise Brodie

U Shandukiswa ha Tshimela

U fanela u shandukisa nga zwimela zwine zwa vha na maṱari na dzi legume u fhungudza zwikhokhonono na u ḓala ha malwadze.

U Ḓala - tonnes nga hectare

Ya fhasisa: 10 tonnes Yo linganelaho: 25 tonnes Ya vhuḓi: 50+ tonnes

U Kaṋa

U kaṋa habu zwiitwa nga zwanḓa ngauri uri habu ḽo swika zwi vhonala wo fara nga zwanḓa ha dzhiwa tsheyo ha situ nga mudobi. A u faneli u ntsha habu kha muri. U fanela u shumisa lufhanga lune lwa pfa vhukuma uri u khathe tsinde nga nḓila ya vhuronwane, wa sia zwine zwa swika 4 cm ya tsinde kha habu u shavhisa uri zwilonda zwine zwa vha hone zwine zwa ḓo fhedza zwo vhanga u sina.

Mutshelo u fanela u kaṋiwa wo swika wa vhuya wa kaṋiwa a u tsha vhibva u tshi ya phanḓa. Nḓila ya khwiṋe ya u kona u vhona uri o swika ndi nga refractometer. U fanela u dzhia manwe maṱuku kha bulasi aya u ṱoliwa swigiri arali ya vha i vhukati ha 9 uya kha 10% a vha o lugela u kaṋiwa. Hezwi zwi ya tenda na uri u sedze muvhala wanga ngomu uri u kone u ṱola.

Dzinwe tsumbo ndi u oma ha tsinde na maṱari tsini na mutshelo zwi ya kona u sumbedza uri wo swika a u tsha wana zwiḽiwa. Zwinwe ndi musi wo fara mutshelo nga zwanḓa. U kaṋa kha tsimu nthihi zwiitwa luvhili kana luraru musi oṱhe ono dobiwa. Hu kaṋiwa hu tshe nga matsheloni musi hu tshi kha ḓi rothola.

U Vhewa

U fanela u isa mahabu fhethu hune ha rothola nga u ṱavhanya u tshi fhedza u kaṋa, hune a vhewa hone hu fanela u vha na mufhiso wa 12°C uya kha 14°C kha 90% ya humidity. Tshifhinga tsho linganelaho tsha u vhewa ndi vhege mbili na tharu.

Zwikhokhonono

Aphids, Nematodes, Squash bugs, Silverleaf whitefly, Seedcorn maggot, Striped na Spotted Cucumber beetles.

Malwadze

Anthracnose, Charcoal rot, Downy mildew, Fusarium wilt, Cercospora leaf spot, Phytophthora, Powdery Mildew na Gummy stem blig.Translated by Khalirendwe Nekhavhambe