iRosemary Nje

©Louise Brodie

Ligama leSayensi: iRosmarinus officinalis
Ligama Lelijwayelwe: iRosemary

iRosemary ichamuka eNingizimu yase Europe.

Kuchazwa kwe Sitjalo

Lesitjalo se Rosemary sicinile phindze sikhula sibe ngemamitha lamabili ngekuya etulu. Lesitjalo sihlahla lesihlala siluhlata lesineligcolo lelimphunga ehlangeni. Lesitjalo sinemagala lamaningi lapho khona emacembe lamaningi lahlabako ahluma khona. Lamacembe aluhlata lotopele ngetulu kanye nelibala lelikhanyako ngasemaceleni langephansi. Letimbali letakhekako ngasekugcineni baleligala anelibala leliluhlata sasibhakabhaka.

Kusetjentiswa

iRosemary ngakubili yakheke yabayinsha bese ngekoma kwayo isetjentiswa ekudleni lokuningi njengentfo yesinongo. Lenye indlela lesetjentiswa kiyo kusekukhiciteni oyili lobalulekile. Letimbali tinelizinga leliphakeme le oyili phindze tikhokhe liphunga lelisha nalelinecamphor. Lokusele kwalesitjalo kuphindze kukhokhe oyili kepha kuneliphunga lelicinile.

Tidzingo teSihlabatsi neMalungiselelo

iRosemary yenta kahle emhlabatsini lodvonseke kahle lone pH lesemkhatsini wa 6 na 7.5. ungahlanyeli emhlabatsini lonelibumba lelisetulu. Emihlabatsini lesindzako, kumcokha kuhhaliga lemilayini yalesitjalo kwentela kukhukhuleka kwemanti kusuke kuletimphandze.

Ngaphambi kwenntiwe emalungiselelo esihlabatsi asabekekekile umhlabatsi wekubonisa kumele atsatfwe bese umikiswa ebhorethri kuyohlolwa phindze kunconywe nema nutrients. Imihlabatsi kumele ivukululwe kwentela kukhulula lomlandvo walesihlabatsi sibe ngu 600 mm. iLime, yekukhokha ipH, manyolo noma umcuba kumele kufakwe bese kulinywa ngetulu kwa 400 mm wesihlabatsi kungaba ngemaviki lamane kuya kulasihlanu ngaphambi kwekuhlanyela. Emalangeni ekugcina ngaphambi kwekuhlanyela yengeta tintfo letitfolakele kanye nekwekuvundzisa lokulingene emhlabatsini bese uyagubha ngelikkhuba kulomhlabatsi longetulu longemasentimitha lamashumi lamabili. Loku kususa lelikhula lebelitabe licalile. Uma umngcengcema sowentiwe ngako konkhe kutabe sekwentiwe nyalo kantsi nalemibhedze yetinhlavu nato nyalo setiyalungiselelwa kuhlanyelwa.

Simo seLitulu

iRosemary sitjalo lesihlala siluhlata lesihluma esimeni selitulu phindze sente kancono etimeni letisemkhatsini wa 18°C na 26°C. phindze iyamelana ne sitfwatfwa.

Kulinywa

Tintsatfu tinhlobo te rosemary letakhiwa ngekwentsengo, iCamphor-Borneol, iCineole ne Verbenone.

Tinhlobo letiningi letitfolakalako ngunati, iAlbiflorus, iArp, iBenendan Blue, iFlorra Rosa, iHill Hardy, iHolly Hyde, iHuntington Carpet, Irene, iMajorca Pink, iMcConnell’s Blue ne Tuscan Blue.
Kukhona letinye tinhlobo letiningi ngako kubalulekile kutfola lwati lwalosebenta ehhovisi kanye nalowati kabanti ngetinhlanyelo/tinhlavu kwentela tinhlobo letikahle ngendzawo yakho yekukhicitela kanye nemakethe yakkho.

Translated by Phindile Malotana