Tamboti

© Roger de la Harpe

Leina

Tamboti [Spirostachys Africana]

Tlhalošo

O a foforega le bogolo bja magareng, lekwamati ke la pharologantšho ya makgwakgwa le boso. Selo sa go swana le maswi sa go ba šoro se ka baka letšhwenyo kudu letlalong la motho le mahlo. Godimo ga fao, ga e šomišwe bjalo ka makhura a go apea ka lebaka la gore e tsentšha ditšhila tše sa lokago dijong.
Diphedi tše di thabela tšhireletšo yeo e lego kgahlanong le tšhomišo ya godimo kudu ke batho. Tholo e ja yona, eupša batsumi ba ela hloko tamboti ge ba tlotša nama ka nageng ya Taomboti go sa dumelele mašaledi go senya tše dikarolo tše lewago. Kota ya pelo ke ye botsothwa bja go fifala methalo ye me telele ya go dira mebala ye me botse.
Lethekeng a kgabišitšwe ka mebalabala le go kobega, ka dinako tše dingwe ka kgolo ya ditlaleletši tša go bonala. Ke kota ya tiya, ya go phatsima le go ba maatla, ya go ganelela, le mongo wa botse wa swikiri wa go feta go feta wa Kota ya Sandal. Monkgo wo o tla dula sebaka se se telele ka morago ga ge dikgong di remilwe.
Karolo ya fenitšhara ya go dirwa ka yona e ka nkgiša phapoši ye kgolo botse nako ye telele.

Matšoba

Tamboti e thunya ka Lewedi le peu ya go lekana le ya nawa e gola ka dithapo tša marethepeu tše tharo tšeo di wago, ge a gola ka Dibatsela, go e lahlela Mahlare fase. Ge o ka ema gauswi le setopo sa mohlare wa Tamboti letšatšing la go fiša la Dibatsela o ka no kwa ka moo o pšatlegago ka gare ga ditlakala le ge o lebelela ka bo gauswi o ka bona go tlolatlola ka ditlakaleng ka lebaka la ge dipeu tše dingwe di tlolatlola ka dinako tša go sa tsebale.
Kgoboketša tše dingwe tša tšona tša go tlolatlola e di bee poleiteng letšatšing gomme tša go tlolatlola di tla ba tlola kudu. Bula ye tee ka kelohloko gomme o tla hwetša sebokwana se se nnyane seo mmele wa sona o kobega go dira gore peu e tlole. Se ke seboko a sa motho ye putšwa ye nnyane ya Emporia melanobasis yeo e lego phelakadingwe ya peu ge e sa le tala.

Tšhomišo

E šomišwa kudu go betla, fenišara ya go tura, podišwa ya dikgong le sebopiwa sa go se tlwaelege sa go sba botse. Ka lebaka la go hlaelela, le go senyega ga mohlare, ke mohlare wa go hlokagala kudu, ke ka fao e nykwago do dira dilwana tše nnyane tša maemo a godimo go swana le fenitšhara ya boleng bja godimo.

Moo di hwetšwago gona

Tamboti e hwetšwa Nagafase ya ka Aforika Borwa le Swaziland.

Dintlha tša naga

Mathomong balekaleki ba hweditšwe ka tahlegelo ya bona diltamorago tše kotsi tša meši ya kota ya Tamboti yeo e fetetša mpholo dijong tša go bešwa ka gare ga mollo wa kampa. Setlolo sa mpholo se ntšhwago ke lekwamati la ka tlase ga mohlare wo o šomišwago bjalo ka mpholo wa dihlapi le bjalo ka mpholo wa hlogo ya lerumo.