Nḓevhe dza hone dzo ita tshipulumbu dzi ya fana na dza brown hyena, milenzhe ya phanḓa yo lapfa u fhira ya murahu, zwa sia mahaḓa o hula u fhira nga murahu dzi dovha dza dzhiiwa sa phele dza u sea, ngauri musi dzi tshi khou ṱhasela tshipondwa dzi ya ita zwa u sea.
Ya tsadzi ina zwine zwa swika kararu zwa testoterone u fhira dza tshinna, dzi ya fhira dza tshinna nga 10%, dza dovha dza vha na swili na vhuḓilangi nga ngomu dangani. Dza tsadzi ndi dzone dzo no langa arali ya tsadzi khulwane ya fa. Zwavhuḓi - vhuḓi zwi ya konḓa uri u tou wana ya tshinna i tshi khou vhusa.
Dzine dza vha fahsi dza stadzi dzi nga bva kha danga dza ya dza toma ladzo. U thivhela u sokou bebisana ngatshadzo,vhunhzi yha vhana vha tshinna vha ya bva vha ya u dzula kha manwe madanga. Matshilaisano kha dza tshinna ndi zwone zwithu zwa ndeme vhukuma u fhirisa mbalo. Dzi fanela uvha na vhuwamani musi dzi tshi pfulutshela kha linwe danga.
Zwi ya konda u dzi fhambanyisa, ngauri dzi ya fana nga tshivhumbeo dzoṱhe dza tsadzi na ya tshinna ya tsadzi ina fatty pseudo-scrotum na an erectile clitoris, zwine zwa vhonala sa vhudzimu ha ya tshinna.
Musi dzo no fhedza u ṱangana tshihulwane. Ya tshinna i fanela u dzika tshifhinga tshoṱhe musi dzi tshi khou ṱangana tshihulwane. Ngauri i tshi fhedza yo swikelela zwine ya vha i tshi khou tea u zwi swikelela.
I vhibva lwa vhudzekani ubva ina minwaha miraru, nahone iya kona u beba nwaha woṱhe. Nga murahu ha u ḓi hwala lwa maḓuvha a 110 hu ya bebiwa nwana muthihi kana vhaṋa. Vhana vha bebiwa nga kha pseudo-penis, zwine zwa ita uri vhana vha bve vha tshi khou balelwa u fema vhane vha swika 60%. U beba ha hone u tshi kha ḓi tou vha mme muswa hu ya vhavha vhukuma.
Da tsadzi dzi ya ya dza ṱoḓa fhethu ha u bebela musi dzi tsini na u beba, musi vhana vho no vha na vhege mbili vha kona u iswa ha hune vha ḓo aluselwa hone. Vhana vha bebiwa vho vula maṱo vha mama kha mme u swika vha na minwedzi ya 12 uya kha 18. Vha ya thoma u ḽa ṋama ine ya vha yo vhulayelwa tsini na hune vha dzula hone ubva vha na minwedzi miṱanu. Kanzhi vha ya ṱoḓelwa muthu wa u vha londa musi mme o ya u zwima.
Kuvhulaele na Kuḽele
Zwiḽiwa zwa hone zwi ya fhambana ubva kha zwikhokhonono uya kha dzi phukha khulwane. A u faneli u levhela phele. Dzina manwe maṋo ane avha uri o khwaṱha u fhira na adzi phukha dzo vhalaho, dzi ya kona na u kwasha na rambo ḽa ṱhudwa.
Zwifuwo zwa hayani zwi ya vha khomboni, fhedzi hezwi zwi ya konḓa ngauri adzi sokou wanala hunwe na hunwe Afrika Tshipembe. Kholomo, nngu na mbudzi ndi dzone dzine dza ḽeswa fhethu hune wa pfa uri yo ḽa zwifuwo zwa hayani. Vho rabulasi vha fanela u zwiḓivha u vhona phele i tshi khou ḽa mutumbu azwi ambi uri ndi yone yo u vhulayaho.
Uya nga Predation Management Manual, dzi thoma nga uḽa ṋama ine ya vha tsini na loins na nga fhasi kha vhudzimu, dza kona uḽa nga ngomu dza vula dza ḽa zwa nga ngomu zwine zwa vha uri ndi zwitete. Musi thumbu na u mona nayo zwo no, ḽiwa, i ḓo kona ha u ḽa mafhafhu, zwa nga ngomu na misipha ya milenzheni adzi tambisi zwiḽiwa, zwi ya konḓa uri u tou tevhelela zwithu zwayo nga murahu ha musi yo no ḽa.
U Langa
