African elephant
Nḓou
Dzina
Nḓou
Nga ya nḓou
Nḓou ndi yone phukha khulwanesa hafha shangoni ḽoṱhe , ya lemela 7 tonnes, ya swikelela vhulapfu ha 3,3m hafha kha mahaḓa ayo. Nahone iya kona u tshila uya kha minwaha ya 70. Musingo muhulwanesa wa nḓou u lemela 50 uya kha 60k. Ho no ḓi vha na munwe musingo wo kaliwaho wa lemela 90kg.
Ndi mini trunk na hone I shumiswa kha mini?
Trunk ndi ningo ine ya vha uri ipfa maanḓa, iya kona u pfa maḓi are fhasi mavuni. Huna misipha yo no fhira zwigidi zwa 50 kha trunk. Ha vha na tshinwe tshine tsha tou nga ndi munwe, tshine natsho tshi ya kona nga maanḓa u fembedza tshi ya kona u dobela na maluvha na mahatsi ane a vha uri o oma tshi ya kona na u tomola mupfa kha mulenzhe wa nḓou.
Nḓou ina magona na magwagwa naa?
Hezwi zwine ra vhona unga ndi magona ndi “wrists” hezwi zwi itwa ngauri vhathu vha vhona u nga hafha hune ha vha ho ṱangana milenzhe hafha nnṱha hu fanela u vha gona . zwine zwa fhambanya muthu na nḓou ndi uri marambo a milenzhe yashu na marambo a zwanḓa zwashu ha ngo ṱumana ngeno a nḓou hu tshithu tshithihi zwine zwa vha zwo fanela heyi phuka ya milenzhe miṋa.
Ndi nga mini ndou ina musingo?
Musingo u shuma u ḓisa zwiḽiwa , ulwa(nga tsha dza vhanna) na udi lwela . ndi tshone tshithu tshine tsha I thusesa , na hone u dzula u tshi khou hula lwa vhutshilo hayo hothe u swika dzi tshi fa dzi na minwaha ya 60. lukanda lwadzo luna ndi 3cm u khwaṱha fhedzi lu pfa nga maanḓa.
Kulelele
Nḓou ndi phukha yo no ḽa vhukuma nga ḓuvha iya ḽa zwiḽiwa zwo no lingana 272kg(600 pounds) ya mahatsi , maṱari o waho kha miri. Nga luthihi fhedzi nḓou khulwane iya kona u ṅwa maḓi ano lingana 200 ḽitha. Nḓou nthihi iya kona u ntsha malaṱwa ano lingana 150kg(330 pounds) I dzulela uḽa kha mithethe ya 15 minwe na minwe .
Kubebele
Nḓou asi phukha yo no beba nga khalanwaha lini , I beba luthihi kha minwaha miraru uya kha miṋa , tshifhinga tsha u ḓi hwala ndi minwedzi ya 22 . I tshi kha ḓi tou fhedza u bebiwa I lemela 100 kg .(220 pounds ) dza ṱhogomeliwa lwa minwedzi ya 18 uya kha 24. Ine ya vha isina vhabebi iya dzhiiwa nga dzinwe dza I thogomela kana ya thogomelwa nga dza vhafumakadzi vho fhambananaho. Nḓou ndi phukha ine iya kona nga maanḓa u ṱhogomela nga mulandu wa uri kuitele kunzhi kwadzo kwo tou u guda ngauri dzi ya kona u dzula na vhana vhadzo lwa tshifhinga tshilapfu.dzi ya hulisiwa lwa minwedzi ya 16 fhedzi dza hula hono fhela minwedzi ya 30.
Hezwi yo no ṱangana nga maanda dzin minwaha 4 uya kha 5, ivha i tshi kha ḓi dzula hayani hayo.ya tshifumakadzi I vhibva ina minwaha ya 11 ya vha I tshi kha ḓi dzula na dzinwe, ya tshinna yone I vhibva ina minwaha ya 12 uya kha 15 ya bvisiwa kha ḓanga ḽihulwane . naho hedzi khulwane dzo no vhibva a dzivhi na vhana u swikela dzi tshi swikisa minwaha ya 20 na u fhirisa dzi tshi kha ḓivha vhona vho vhutshilo.
Kuitele
Nḓou khulwane dzi ya ita lugwada lwa hedzi dzi sinaho miṱa , nḓou I ya kona u vha na muṱa muhulwane wa vhuḓi wa tsha dza tshisadzi vhana na vhana vho no hulaho zwiṱuku, danga ḽo raloho ḽi vha ḽo rangiwa phanḓa nga nḓou ya tshisadzi. nga nnḓa ha u funesa madi I ya funa na u bammbela . iya funa na u ṱamba nga maḓi a mashika . ho vhuya ha humbuleliwa uri danga heḽi ḽi langiwa nga nḓou ya munna , fhedzi hedzi dza tshinna dzi funa nga maanḓa u tshimbila dzi dzoṱhe. Hedzi khulwane dza tshisadzi dzi ya daleliwa nga maanḓa nga khulwane dza tshiduna .vhunzhi ha zwigwada zwi ya kona u ita miṱa yazwo ine dza fhedza dzi tshi khou ḓivhana nga maanḓa .
Ri zwi divha hani uri ndou yo kwata zwavhukuma
Ri fanela u zwiḓivha uri nḓou yo ṱalifha nga maanḓa , na uri inwe na inwe ina zwiito zwayo. Naho huna uri hu ḓi vha na ndavhelelwa kha milayo, zwinwe zwine zwa vhonala uri yo kwata ndi musi I khou vundekanya miri, u phusukanya mabuse , u ṱavha mikosi na zwinwe zwo no nga zwenezwo , u vula dzi nḓevhe na tshiimo tsha u tshuwisa ndi zwone zwine ra nga ri kha musi asi zwavhukuma . musi dzo dinalea dzi ya ita nga uralo wa wana I tshi khou imisa dzi nḓevhe .zwithu zwa vhukuma I zwiita arali yo tshuwisa zwi sa shume , na hone ya pfa I tshi vho tshuwa ,I ya vhuyisela nḓevhe murahu na ṱhoho na musingo. Zwavhuḓi -vhuḓi maanḓa avha ana tshipuka uri tsho thanya u guma gai, uri zwi ḓo itisa hani nga murahu ha u tshuwiswa ya kona u vhona uri I ta mini.
Ndi nga mini ndou I tshi imisa nḓevhe ?
Uya nga ha lunwe lutendo, asi u sumbedza u kwata lini, u vha phukha khulwane nga u ralo ine ya vha na lukanda lwa u khwaṱha nga u ralo tshinwe tshifhinga I tshiimisa nḓevhe I vha I tshi khou itela u dzhena nga muya na u fhufhura vhusunzi.
Hune dza wanala hone
Dzo vhuya dza I sesiwa nga maanḓa Africa . nyaluwo ya nḓou ya fhungudzea zwimangadzaho.afrika tshipembe addo elephant na kruger national park dzo hwala vhunzhi ha dzi nḓou. Zwino mbalo ya dzi ndou Africa tshipembe yo gonya ubva kha 120 nga 1920 kha bulege nṋa,uya 10 000 kha bulege dza 40 u swika na ṋamusi .
Mawanwa
Ndou yo khethekanyiwa uya kha zwigwada zwivhili,yo no ḓivhea African bush elephant ( loxodonta Africana) na dzinwe ṱhukhu African forest belephant(loxodonta cyclotis) dzo no bva maḓakani ono nesa mvula hangei afrika.