Vito
Mhunti (Alcelaphus buselaphus caama)
Xivumbeko
Mhunti I xipene lexikulu, xo tshuka xiva na lundza enhlaneni na xikandza xo lala. Rimbewu hari mbirhi rina timhondzo to tika ta rhandzavula. Eka ti mbewu leti hlamuseriwaka laha Afrika, Mhunti hi yona ntsena leyi kumekaka laha Afrika-Dzonga. Hikokwalaho ka ku tivisiwa nakambe eti game farm nale ti nature reserve, tina maphakelo mo anama namuntlha. Tinkuzi letikulu ti tika 150kg no pima 1.3wa timitara emakatleni, loko tihomu ti tika 120 wa ti kilogreme.
Swakudya
Mhunti I xipisisi lexi dyaka byanyi lexi tsakelaka mabyanyi lama leheke nyana, lama milaka endzhaku ka ritshwa kumbe timpfula.
Ku Tswala
Vavasati va bebula xinyimpfana xin’we ngopfu-ngopfu hi ximumu, endzhaku ko tika nkarhi wo ringana tin’hweti ta nhungu. Vavasati lavantsongo va sungula ku nghena eka timhaka ta masangu loko vari na tin’hweti ta khume ntlhanu.Ku landzela nkarhi wo tika wa tin’hweti ta nhungu, xirholana xa beburiwa ku ngase fika timpfula ta ximumu. Xinkarhana endzhaku ko velekiwa, marhole ma tumbetiwa eswimilanini swi ngase hlangana na ntlawa.
Mahanyelo
Tinkunzi to fuma ti tala kuti humelerisa exintshabyaneni ti fhunga ndzhawu ya tona hi nhulu ya vulongo. Mhunti yina rivilo ra milenge naswona yi rhandza ku tshama hi mintlawa yo fika eka makhume nharu. Ku vona ku hlangana koka ku nga tolovelekangi ka Mhunti na mureili wa basikiri.
Laha ti Kumekaka Kona
Vutshamo lebyi ti vu tsakelaka I byo oma, byale Namibia, Kalahari na dzongeni wa Botswana, na n’walunguvuxeni wa Afrika-Dzonga.Tinotsi Tale Rivaleni
Vito ra Mhunti you tshuku ari ehleketeriwa ku va ri vula timhondzo ta kheve yo vumbeka onge I mbilu kambe vulavisisi leby abyi amukeriwile sweswi byi vuriwa ku huma eka rito ra xiDutch hert leswi vulaka mhalamhala hixi Dutch naswona beest swi vula xihari. Thema ra Mhunti ri tirhisiwa hi Mabunu lava ava ehleketa leswaku xihari lexi xi languteka onge I mhalamhala.