African Buffalo
Nyarhi

© Shem Compion

Vito

Nyarhi

Xivumbeko

Nyarhi yi lehe kwala ka 1.5m yiva na ntiko wa 750kg. Hinkwato ta xinuna na xisati tina timhondzo kambe timhondzo ta leya xinuna ti khotsekele ehenhla.

Swakudya

Ntlhambi wa tinyarhi wuva na ntikelo eka swimilani enhoveni. Tani hileswi tidyaka titele tikota ku cinca ndzhawu leyinga tlhuma yiva na swibyasani leswi nga vaka kahle eka swiharhi swinwani.

Kutswalana

Kuya emasangwini swiendleka exikarhi ka Nyenyankulu na Dzivamisoko. Kubiha emirini switeka kwalomu ka 330 wamasiku. Marhole ya tswariwa exikarhi ka Sunguti na Dzivamisoko laha swinga tala ngopfu kutswala hi Nyenyenyani. Tinyarhi tirhandza ngopfu ku famba hintlhambi. Mitlhambi ya tinyarhi yitala kuva leyikulu laha yitlhelaku yi avana kuva na mitlhambi leyintsongo himinkarhi ya dyandza.

Mahanyelo

Tinyarhi titala ku dlawa hi tinghala. Loko nyarhi yihlaseriwa yiri entlhambi, letinwani tilwisa nala loyi ati hlaselaka. Tani hintlhambi taswikota ku hlula tinghala leti titi hlaselaka. Nyarhi leyi vavisekeke yitekiwa tani hi nyarhi leyi ngana khombo swinene hi vahloti naswona leswi hiswona swiendlaka leswaku nyarhi yi wela eka swiharhi leswi vuriwaka “Big-five”. Laha hilaha kusungulaka ntokoto wotala wo hlota.

Laha swikumekaka kona

Tinyarhi titala kukumeka ngopfu mananga lawa yanga ni mitsandza, mitlhambi yotala yikona e Kruger National Park kasi yinwana yintsongo yikona e Zululand nale Eastern Cape.

Swo switiva

Kuvikiwa leswaku nyarhi yiku languta onge uyi kolota mali naswona yaleyo I nhlamuselo yakahle swinene ngopfu ngopfu loko wo hlangana na yona hi milenge enhoveni. Nyarhi yi khoma switsongwatsongwani swotala leswi dlayaka swiharhi swale kaya leswi swiendlaka leswaku tinyarhi to pfumala mavabyi tihlayisiwa a Eastern Cape laha tixavisiwaka hi ntsengo wale henhla swinene.