Setšo sa Pelego sa MaZulu

© Dr Peter Magubane

Banna ga ba Dumelelwa

Pelego ya bana magareng ga MaZulu ke taba ya basadi ba le nnoši, banna ga ba dumelelwa go ba gona go ba gona mo matswalong. Basadi ba go belegiša ke basadi ba bagolo ba umuzi bao ba nago le bana. Ka morago ga ge masea a belegwe, ba hlapišwa ka gare ga umsamo (lefelo le kgethegilego la ka gae) le meetse a go ba le sehlare sa inte/ezi (sehlare se kgethilego), gomme go tloga fao ba ‘matlafatšwa' ka tlhokomelo ya dirirelo le go tlola ga dihlare tša go maatlafatša.

Le lehono, bobedi ga bana le bomme, ba aroganywa, gantši go fihla ge umbilicalpeu e wa. Mo nakong ye ya bomme ba bonwa ‘ba sa hlweka’, ba le kotsi go banna ba bona ka gae. Ga ba dumelelwe go kgoma dibjana tše tlwaelegilego le go ja dijo tšeo di lokišitšwego ke basadi ba ba belegišago, ka dijaba tše kgethegilego, le mahwana a kgethegilego. 

Ka tlwaelo bodutwana bo tšea matšatši a lesome, ka morago ga moo mme o a hwekišwa: O swanetše go fokwa ka intelezi pele a ka thoma go tšwelapele ka bophelo bja gagwe ba ka mehla. Lefelo le swanetše go hlwekišwa ka botlalo, maloko ao a hlwekilego a kgomo a swanetše go phatlalatšwago ka lebatong gomme go tšhumwe mollo fase.

Ka morago ga se, monna a ka tsena go bona ngwana wa gagwe la mathomo, le ge e le gore bopapa ba lehono ba lego kgole ga ba kgone go tla gae go bona ditiragalo ye. Go ba le bjalwa go keteka le go leboga go basadi bao ba be ba belegiša. Moletlo wo o ka bušeletšwa ge tate a etla gae go tšwa go Toropokgolo go kopana le ngwana wa gagwe.

Translated by Lebogang Sewela