Maele a go aga ntlo ya kgogo

Pele o ka thoma ka tshepidišo ya kgogo, o swanetše go tseba ka melao ya mmasepala e lego gona mo seleteng seo mabapi le tšweletšo ya diphoofolo. Melao ya mmasepala e ya fapana gomme e laola palo ya dinonyana le peelano ye e phelago gare ga yona. Go na le melao ya go swana le gore, dinonyana di swanetše go ba kgole bokae le thoto, dintlo le ditsela. Gape le tlhahlo ye botšhago gore matlakala le diphoofolo tše lwalago a swanetše go swariwa ka tsela efe.
Tumelelo ya go ba le polase fela ga e go fe tumelelo ya go tšweletša dikgogo. Ge e le gore ga se wa ba le tshepidišo ya dikgogo mo polaseng go tlhokega thuto ya tikologo gore o kgone go tseba gore tšweletšo ya dikgogo e ka ama tikologo bjang. Go ka ba le melao e swanetše go latelwa, bjalo ka, lefelo la tšweletšo le swanetše go ba kgole nnyana le dintlo ya dienywa le di polase tša dikolobe.

Dinyakwa tša lebopo la ntlo

©Chris Daly

Ntlo e ka ba moago wa go kgona do šuta. Se se bohlokwa kudu ge o aga moago, ke maphelo a dikgogo. Moago o swanetše go kgona go thibelela dibata gomme o kgone go di šireletša le go di kgothatša. Gape o swanetše go ba bonolo go hlwekiša le tšweletšo e swanetše go ba bonolo. O swanetše go bonala o le bose e bile o swarwe diphoofolo botse gore go se be le thulano gare ga baagišani.
Ge o nyaka go aga moago wa sa ruri go hlokega leano le moakanyetšo gore go kgone go šomega gabotse mo peelanong ya tlhago. Gore go be le phatlalatšo ya letšatši ya go lekana; thoko e telele e swanetše go lebelela kua leboa le borwa. Gomme thoko e kopana e swanetše go lebelela bohlabela le bodikela. Moago o swanetše go agiwa mo thabeng go ila mathata a mesela.
Ge o aga moago wa go šuta goba wa sa ruri go bohlokwa go netefatša gore go na le moya o botse. Meago e tsenago ke moya e na le theko ya fase go feta meago ya go tšwalega. Go swanetše go be le mafastere a na lego seširo. Seširo sa gona se swanetše go kgona go bulega le go tšwalega go thuša go laola themperetšha ya moago. O ka apeša mafastere ka nnete go thibela dinonyana tše di na lego malwetši.

Bogolo bo bohlokwa

©Chris Daly

O swanetše go nagana ka bogolo ba moago. Ge o ka se šomiše sekgoba gabotse, tšweletšo e ka se direge gabotse. Go kaone go thoma ka moago o monnyane ka morago wa tla wa tlaleletša ka dintlo tše dingwe ge tšweletše e gola.
Go ya ka lenaneo la maitokišo la South African Poultry dillaga tše di fetago dibeke tše lesomeseswai mo tshepidišong ya serobe di na le tumelelo ya sekgoba sa 450 cm². Dillaga tše di fetago leseome ga di a dumelelwa go ba le square meter se se tee mo ntle.
Ka tšweletšo ya dikgogo tše nnyane, dinonyana ga di a swanela go fetiša di khilometera tše 40 per square meter mo tshepedišong ya fase. Mola dinonyana tša go feta dibeke tše nne mo tshepedišong ya serobe di hwetša tumelelo ya go lekana 450 cm. Kikitlano ya phahlo e sa fetego bana ba lesometlhano per square meter e dumeletšwe ka ntle. Botelele ba serobe le moago wa ntlo di swanetše go dumelela tokologo ya go sepela le go emelela.
Meago ya go kgona go šuta e swanetše go šutiwa gore go se be le bjang bjo bontši . Le go dira gore lefelo le na lego bjang le kgone go fola pele moago o ka beiwa gape lefelong la gona.

Translated by Lebogang Sewela