Go Hlokomela Dibatana tša Gago
Moo dibatana di be di bonwa bjalo ka manaba ao a swanetšego go fedišwa ka moka, balemi ba ba mo matšatšing ba lemoga gore ntle le go thuša go tšwetša pele Tikologo ye e lekanetšego, dibatana di thuša go lwantšha tahlego ya diruiwa.
Nyakišišo le yona e laeditše gore polao ya dibatana e ka hlola mathata a mehuta ka moka le ditlamorago tša ka boomo. Ka fao mo legatong la go thunya ditabana bjalo ka mekgwa wa taolo, balemi ba swanetše go nepiša mekgwa ya go lema ka kwano le dibatana tša bona e be ba latela tšeo di hlolago tahlego ya diruiwa.
Kgatelelo ya Selete
Lebaka le tee gobaneng o le kaone go hlokomela dibatana, ke gore bontši bja dibatana di hlomela dilete. Go ba gona ga tšona, go thuša go fediša dibatana tše dingwe le go di tloša mo lefelong la gago. Bogolo bja mehuta dilete e fapana e laolwa ke hwetšagala ga dijo. Nkwe ye tona ba le selete sa dihektare tše 10 000, e be se feta tša diphoofolo tše tshadi. Ka ge dinkwe di phadišana le carcal ka dijo ebile di tsoma diphukubje, go tlošwa ga tšona mo lefelong go tliša palo ya diphukubje tše ntšho le caracal.
Baetapele ba Botse
Lebaka le lenngwe gore o hlokomele dibatana tša gago, ke gore go tlošwa ga diphoofolo go ka tlogela bodutu ka gare ga sehlopha. Bodutu bjo bo ka no tlatšwa ke tše dingwe tša ka ntle, tše nnyane tše di se nago boitemogelo ebile di na le dihlopha tše nnyane, tšeo gantši ga nke di ba mahodu a diruiwa, go ya ka Predators on Livestock Farms, a Practical Farmer’s Manual for Non-lethal, Holistic Ecologically Acceptable and Ethical Management, ye e ngwadilwe ke Bool Smuts ka 2008.
Polao ya Dimpša tša tlhago tša Afrika, go fa mohlala, e ka se oketšego fela mathata a diphukubje le caraca, eupša gape a ka feletša e dira gore dimpša tše nnyane tša Afrika di sa ithuta go tšwa go bagolo ba tšona go tsoma ka tshwanelo e be di ja diruiwa tša tšona bjalo ka mothopo wa dijo.
Go ba le bolelwago bja caracal tšeo di sa utšwego diruiwa, go bonwa bjalo ka tsela ye nngwe yae kaone ya go boloka caracal le dibatana tše dingwe.
Ditlamorago tša ka Boomo
Taolo ye e fokolago ya dibatana le ka ba le mathata ka ditsela tše dingwe. Dinyakišišo di hweditše gor tshotlo ya diphukubje tša ntsho go fa mohlala, go tla feletša ka koketšo ya bana le monono. Ka fao mo legatong la go laolo setšhaba, tshotlo e ka lebiša go thuthupa ya setšhaba.
Go Tsongwa ka Tlhago
Phadišano ya dijo ka baka la tlhabollo ya tša temo, madulo a toropong, komelelo di na le khuetšo ye mpe ya dijo tša dibatana gomme gantši dibatana di feleletša di ja diruiwa tša dijo. Go thibela se, balemi ba swanetše go hlokomela dipolase tša bona, ba netefatše gore go na le bjang bja tlhago goba go thekgo ya naga ya ditsongwa tša tlhago tša dibatana le gape ka go tloša diruiwa tše di lego kotsing.
Translated by Lebogang Sewela
