Go Fepa Dikolobe Dijo tša Ditšhila
Bjale seo gabotse se ka dumelelwa bjalo ka dijo tša ditšhila? Dijo tša ditšhila ke leina la tlwaelo ya dijo tša go lahlwa goba dijo tša ditšhila tšeo di kopanago le nama goba ditšweletšwa tša nama. Go ya ka Molao wa Malwetšwi a Diphoofolo (Molao wa 35 wa 1984), ke kgahlanong le molao gore balemirui ditšhila tša go swana le tše, le ge di tšwa ka phapošing ya gagwe ya go apeela, diketswana, mabenkele a go jela, dipetlele le dihotele go di fepela dikolobe, ka ntle le ge ditšhila tšeo di bidišitšwe nako e sego ka fase ga iri ya go fediša ditwatši. Se se ra gore o swanetše go bea dikolobe kgole le khabetšhe le ngwalwa le diphoofolo tše dingwe tše hwilego.
Ditšweletša tše dingwe
Ditšhila tše dingwe le ditšweletšwa, tša go swana le a mašaledi a dienywa le merogo, mašaledi a dibjalo, go swana le dikotana tša lehea, matlakala le manono, le ditšhila tša femeng, go swana le borotho bja go omelela, dikhupu tša mpša tša go be lehla, maswi a go senyega, metsee a maswi a go tšwa ka go direng tšhese le mabele a go titielwa a dumelelwa. Ge o šomiša ditšweletša tše le ge go le bjalo, balemirui ba swanetše go hlokomela kudu go netefatša gore ditšweletšwa a sego tše di tšhilafaditšwego ka diphoofolo tše hwilego le gore ga di na dikhemikhale tša tshenyo le mpholo.
Ditšweletšwa tša go fepa fela di tla ba le khuetšo ye mpe maphelo a diphoofolo kgolong. Go ya ka pukana ya Mokgatlo wa Tšweletšo ya Dikolobe wa Aforika borwa Profit for Pigs, dikolobe tšeo di amogelago fela borotho bja go omelela, di tla ba le makhura a mantši go feta nama gomme di ka ba le mathata a mangwe a maphelo. Seo se šoma le ka furu ye tala yeo e swanetše go bonwa bjalo ka motswako wa dibhitamine go feta le dijo.
Se sekaone go se dira mabapi ge o tšea sephetho sa gore o tla fepa dikolobe tša gago eng, ke go bolela le setsibi sa dijo tša diphoofolo. Setsibi sa dijo se tla laetša mohola wa phepo ya ditšweletšwa tše o nyakago go di šomiša gomme a dira palo ye e lekanetšego go thuša go thibela tlhaelo ya phepo. Dikolobe tšeo di sa hwetšego palo ya phepo ye e lekanetšego ye e diretšwego dinyaka tše itšego, di tla ba fase ga kgatelelo, gomme di be kotsing ya go hlaselwa ke malwetši gomme di gole ka go nanya.
Translated by Lawrence Ndou
