Vuhumelerisi bya Canola

© Jean Tresfon
Tindzoho ta canola ti tirhisiwa ntsena ku endla mafurha ya canola kumbe ya katsiwa na mafurha yan’wana lawa ya dyiwaka. Mafurha lawa ya pasisiwile hiva Heart Foundation, hikokwalaho ka tiphesente tale henhla ta omega-3 fatty acids lawa ya hungutaka ntlimbano wa nhlayo ya lipoprotein cholesterol.
Canola meal na oil cake, leswinga switirhisiwa leswi endliwaka hi mafurha lawa, swikahle swinene tani hi leswi phakelaka ti protein ta swifuwo xikan’we na canola grain leyingana 36% kuya eka 46% wa mafurha xikan’we na 20% kuya eka 24% wa ti protein xikan’we na canola oilcake leyingana kwalomu ka 35% wa ti protein. Eka matiko yan’wana, canola yitlhela yitirhisiwa ku humelerisa biofuel nakuva yiva swinonisi swa misava.

Mbuyelo wo Cinca Cinca Swibyariwa

©Shem Compion
Canola i ximilani xa kahle swinene ku cinca cinca swibyariwa hi xona, laha vahumelerisi van’wana va vikaka ntlakuko wa 10% kuya eka 50% eka mbuyelo wa koroni. Hikokwalaho ka yini? Canola yina nhlohletelo wa biofumigation lowu pfunaka ku lwisa mavabyi yan’wana ya koroni, kufana na take-all, white ear, root knot nematodes na Phytophera. Swipfumelela van’wamapurasi ku tirhisa swidlaya switsotswana swa mabyasi kutani hindlela yaleyo swipfumelela ku basisa misava ya byasi bya nhova lebyi karhataka loko kungase tlhela ku byariwa nakambe koroni. Ehandle ka leswi, timintsu leti to enta ta taproot titlhela tipfuneta ku olovisa misava.

Swilaveko swa Maxelo

©Marinda Louw
Canola yi humelerisiwa eka maxelo lawa yanga hola. Va Department of Agriculture, Forestry and Fisheries’ Canola Production Guideline va vone 21 degrees Celsius kuri mahiselo lawa yanga ringanela kuva yikula kahle naswona mahiselo ya misava yafanele kuva yari exikarhi ka 15 kuya eka 20 degrees Celsius tani hilawa yanga lulamela ku mirisa mbewu. Mahiselo yale henhla ka 30 degrees Celsius yangava na xiave xobiha swinene eka pollination naswona swita komisa ti pod xikan’we na kukula ka mbewu kufikela laha mbuyelo na khwalithi swivavisekaka.
Eka vuhumelerisi bya laha kunga oma, ndzhawu yifanele yikota ku fikelela kwalomu ka 300 mm ya mpfula exikarhi ka April na October. Canola yi chava ngopfu dyandza hinkarhi wakuva yihuma mabilomu xikan’we naloko kuva na tindzoho.

Swilaveko swa Misava

©Chris Daly
Canola yinga byariwa eka tinxaka tohambana hambana ta misava, kambe yi hanya kahle eka misava ya clay-loam leyi yi tswongaka kahle mati naswona yinga khukhuriweki hi moya. Misava nayona yifane kuva yi entile, tani hileswi timintsu ta canola tinga lehaka kufika eka 100 cm hi vuenti. pH leyi lulameleke ya misava yifanele kuva yiri exikarhi ka 5.5 na 7 KCl.

Translated by Ike Ngobeni