Nkoka wa Vutshunguri bya Vulombe

© The University of Waikato Te Whare Wānanga o Waikato
E handle ka kuva swiri swakudya leswinga fuwa naku tala energy, vulombe i khale byi tiveka hiku kusukela eka malembe ya khale kuva tiri nati antimicrobial nati antibacterial. Abyi tirhisiwa hi ma Greek, Roman, Egyptian na vatshunguri va ma China ku tshungula mavabyi ya khwiri kufana nati gastric ulcers xikan’we naku tshungula kuvava ka tindleve, kuvava ka mikolo naku khohlola laha e India, vulombe bya lotus abyi tirhisiwa ku tshungula nhlaselo wa matihlo.

Vulombe byi tshungula nhlaselo na kuhorisa swivavi kukatsa kutshwa xikan’we naku lumiwa hi switsotswani. Ku totiwa ka vulombe swinga pfuna ku horisa swilondza leswinga holeku hiku tirhisiwa kati antibiotics nati antiseptics. Ku damarhela ka vulombe swi endla leswaku xilondza xitshama xirikarhi xitsakama naswona swi endla leswaku kuva na nsivelo wa nhlaselo. Vulombe byi tshungula psoriases, byi tlhela byi basisa xilondza xikan’we naku pfuneta kuvuyelela ka nhlonge. Mindzavisiso yin’wani yotala leyinga endliwa yikombe leswaku vulombe byi kota ku hunguta rivilo ra mavabyi ya fukuzani.

Vulombe lebyi ringaneleke vutshunguri byina migingiriko yaku lwisa ti bacteria leti nonohaka letinga vangaka swiyimo swa khombo leswi hlaselaka vanhu.
Hambiswiritano, vuswikoti byati antimicrobial bya hambana kuya hi laha vulombe byi humaka kona. Vulombe lebyi tirhisiwaka eka swavutshunguri kumbe ku phyuphyisa byi fanele ku hleriwa kahle, byi hlutiwa kambe byinga hisiwi. Tinxaka tin’wana ta vulombe totani hi manuka tinga xaviseriwa xikongomelo xa kutshungula vanhu hikokwalaho ka ximilani xa nkoka lexinga eka byona lexi endlaka leswaku xitisa swo hlawuleka.

Vulombe bya Manuka

Migingiriko yati antimicrobial eka tinxaka totala ta vulombe yi hikwalaho ka ku endliwa kati enzyme ta hydrogen peroxide, antiseptic yoka yingari na matimba ngopfu. Valavisisi vale New Zealand University of Waikato hi 1981 vakume leswaku vulombe bya Manuka byina nhlayo yale henhla yati enzymes kutlula vulombe bya ntolovelo. Hitona ti enzymes leti endlaka hydrogen peroxide ya ntumbuluko. Vukarhi bya ti antibacterial eka vulombe bya manuka byi hlamuseriwa tani hi UMF - Unique Manuka Factor – naswona byi tiyisisa khwalithi ya vutshunguri.
Vulombe bya manuka byi lwisana na nhlaselo wa Staphylococcus aureus naswona byi pfuna kutshungula swiyimo swohambana hambana kusukela eka swirhumbani naku pfumala ntshamiseko e khwirini kuya eka kuhangalaka ka acid xikan’we naku loloha ka masocha ya miri.

Disclaimer ya Swavutshunguri

Tiva leswaku: Vuxokoxoko lebyi ibyo dyondzisa naswona byina xikongomelo xo dyondzisa ntsena kutani byingaka byinga tekiwi tani hi switsundzuxo swa vutshunguri. Vuxokoxoko lebyi abyi kongomisiwanga eka ku teka vundzhawu bya switsundzuxo swa vutshunguri kumbe vutshunguri lebyi nyikeriwaka hi vatshunguri lavanga switokotela.

Translated by Ike Ngobeni