Kuba Sangoma

Nothando Kubukeli usihlephulela ngemphilo yakhe yekubitwa ayobasangoma.

Kubitwa kwa Nothando

©Eric Miller

Njengemuntfu lobekasesigabeni sekukhula, ngagula kakhulu. Ngalobunye busuku, ngesikhatsi ngigula, ngabaneliphupho ngihamba ehlatsini nesangoma. Ngebusuku lobunye, bengisendingilizini yetangoma kwase kufika livi kimi, livi lalabaphansi, bangitjela kutsi, ʹLona nguthishela wakho.ʹSangoma lesidze sema, sibambe indvuku sinetinwele letindze temsila wenkhomo ngasekugcineni, lendvuku yalesangoma.

Sayibeka phansi phambi kwami, satsi, ʹKusuka namuhla, ligama lakho namuhla awusuye Nothando. Uneligama lelisha nyalo, ligama lesangoma nyalo. Ungu Nomagqirha.ʹ Kuleliphupho, livi lalabaphansi bami langitjela kutsi lesangoma lebesikhuluma nami sasibitwa nga Solomon Gomono, nekutsi sitomutfola eUitenhage nekutsi utobanguthishela wami. Ngatjela babe wami ngaleliphupho.

Bekulibito leliphuma kulabaphansi kutsi kumele ngibe Sangoma. Satsatsa sitimela satsatsa luhambo sayofuna Solomon Gomono. Ngemuva kwekubuta ebantfwini, sayitfola indzawo, iGxapa, lapo abesebenta khona. ngatsi nje nangingena emnyango, ngativa ngibancono. Lesangoma bekungulothishela loyimdvuna lengambona kuleliphupho. Wangibuka emehlweni wase utsi kubabe wami, ʹLenantfombatana lencane ayinaso sifo senhlitiyo. Ubitwa kutsi abesangoma.ʹ

Umsebenti weKugeza

©Eric Miller

Kulungiselela lokufundziswa kutsi ngibe sangoma kwadzinga kutsi ngibe yincenye yemcimbi wekugeza, kanye nalamanye emadvodza lamancane labekasiphohlongo kanye nebafati.

Kwadzinga kutsi sisebentise tihlati letibalulekile lesaniketwa ngulesangoma. Sinye kwakuligcolo lesihlahla se maphipha, lebekufanele sisishiye ebhakedeni lemanti busuku bonkhe. Lesinye kwaba ngemacembe emphepho yelihlatsi, leyashiywa kulelinye libhakede lemanti. Ekuseni, sageza ngemanti laphuma kulamabhakede lamabili.

Saphindze sagubha imphandze lemhlophe lebitwa ngekutsi silawu, lowuyitfola echibini, bese usebentisa indvuku kuyitamatisa ize ibeneligwebu. Sanatsa lelogwebu. Sase sishisa imphepho leningi kwase ngamunye wetfu sativala ngengubo sentela kudonsa leliphunga.

Ngulapho ke tintfo letifihlakele, lemibono lemcoka lebonwa tangoma kuphela, ticala kuvela. Ngaphambi kwalomcimbi, bengivame kuphupha ngamkhulu wami, lobekashonile. Kepha nyalo, mkhulu wami uvela kahle kaningi futsi — ubonakala njengemuntfu losaphila. Wanginika tibusiso temphilo yami. ʹUtsintse umuntfu lokahle kutsi akulungiselele,ʹ kwasho mkhulu.

Ngicinile futsi Nginemandla

©Eric Miller

Ekugcineni, lomsebenti wekugeza, lobowumcoka wenteka. ʹDansani, dansani, nonkhe kufuna nidanse,ʹ kwasho thishela wami, nebangani netihlobo letilikhulu lebetisigegeletile, sihlabela futsi sishaya tandla, sadansela injabulo, kumsebenti wenjabulo kanye nalabaphansi.

Ngangineminyaka lelishumi nesitfupha. Ngativa nginemandla futsi ngikhululekile. Kwaba ngulinye lemalanga ami enjabulo emphilo yami. Nyalo, njengemuntfu lomdzala noma losakhulile, kute lomunye umsebenti lengikhona kuwenta ngaphandle kwekwenta umsebenti wesangoma, ngoba akusiko lengibekelwe kutsi ngikwente. Kuba ngulosebentela umuntfu akusiyo indlela lekahle.

Ngalesinye sikhatsi ngiba bete umsebenti emaviki ngoba kute lota kimi, kepha kunesikhatsi lapho befika khona, futsi kanye ngenyanga ngiya ngiyosebenta kusentha yekuphilisa etindzaweni letisetulu te Kubuka. Bantfu labamhlophe, labamnyama kanye nemakhalatsi beta kimi batokuva.

Ngijika ematsambo bese ngibatjela kutsi yini lengalungeli timphilo tab obese labanye babo bangibuta kutsi, ʹMama, ngidzinga wena kutsi ungigezele indlu yami iphume lemimoya lemibi.' Ngulinye lemathalenta ekuba sangoma futsi angeke ngisho lokunyenti ngako, noma ngichaze lamaphupho. Tangoma atikhulumi ngetintfo letinje.

Translated by Phindile Malotana