iPhakhi yeNdzawolemanti iSimangaliso

© Roger de la Harpe

iSimangaliso nawuSibuka

'Le Ndzawolemanti kumele kubengiyo kuphela kulomhlaba lapho khona intfo lencane lephilako endzaweni lendzala (bhejane) bese silwane lesikhulu lesiphila emhlabeni (indlovu) icitsa indlela nemfishi lenkhulu emhlabeni wonkhe (imfishi lenkhulu lenematsambo) kanye nesilwane lesiphilako sasemhlabeni lesiphila emantini(iwhale).' - Nelson Mandela
iCape Vidal lese Phakhi ye iSimangaliso Endzawenilemanti yinyuvesi yase KwaZulu-Natali. Inika lihlatsi lelihle, lwandle kanye nekuhlangana kwelidolobha, yindzawo letsandvwa yimindeni.
Le Phakhi yase iSimangaliso Indzawolemanti yetfula iNingizimu Afrika indzawo yekucala Yemhlaba Yesintfu ngemnyaka wa 1999 phindze letfola linani mhlabawonkhe njengendzawo lenemvelo lenhle, inombolo yetintfo letehlukene letiphilako kanye nendzawo yetintfo letimcoka naletidzingekako.
Le phakhi lengemahekitha latinkhulungwane letimakhulu lamatsatfu nemashumi lamatsatfu nakubili itfwele tindlela temachibi lamatsatfu lamakhulu, tindlela letisiphohlongo letingenelelako, imfishi yesintfu leneminyaka lemakhulu lasikhombisa budzala, incumbi yemahlatsi aSeningizimu Afrika, indlela yekungenisa kwemifula lenkhulu eAfrika, emacembu etinyoni langemakhulu lasihlanu nemashumi lamabili nesitfupha kanye ne, tidvuli letisemnceleni letitinkhulungwane letimashumi lamabili nesihlanu budzala.
Lephakhi inakwa Baphatsi bePhakhi ye iSimangaliso Yendzawolemanti lehlangene neEzemvelo eKZN lebuke lwetekuvakasha kanye nekonga imvelo, kanye nalabanemalungelo bakulendzawo, kufana ne Mmango weBhangazi, bakulendzawo lekungubona batfola baseMnceleni lose Mphumalanga. Yintfo lelungisiwe lehlangahlangene ledzinga kulinganiswa emkhatsini wekonga kanye nekutfola kulommango wakulendzawo. Kanjalo, yindlela yemaphakhi langakanani eAfrika latonakelwa likusasa.
Kukhula kwe iSimangaliso kuyachubeka. Ngetulu kwemahekitha latinkhulungwane letilishumi nakune tenhlanyelo yentsengo letisusiwe kantsi nalendzawo ibuyisiwe. Emacembu etilwane lafana netindlovu, bhejane lomnyama nalokumhlophe, ibuffalo, icheetah kanye nenja yesiganga sekuphendze kwetfulwa. iSimangaliso sisho 'simangaliso kanye nesifiso' ngesiZulu. Akusiko lukhuni kubona kutsi leni.

Translated by Phindile Malotana

Indzawo Lemanti Lebitwa Ngekutsi iSimangaliso Kanye ne Lichibi

Lebesikadze sikwati njenge Phakhi Lenkhulu Kakhulu Indzawo Lemanti iSt Lucia yase KwaZulu-Natali seyinikwe ligama lelisha ngalokusemtsetfwen...more

iPhakhi yeNdzawolemanti iSimangaliso nekuBukeka kwe Ndluyangasense

Lendzawo yeKukhuphukela kiyo iMziki yaboguca basebusuku ePhakhi ye iSimangaliso Indzawolemanti leyakhiwe njengentfo yekubuka kanye nendlela...more

Indzawo Yesintfu Yemhlaba ye iSimangaliso

le Phakhi yeNdzawolemanti ye St Lucia Lenkhulu, lenyalo yatiwa ngekutsi yiPhakhi yeNdzawolemanti ye iSimangaliso, leyetfulwa njengeNdzawo Ye...more