Rock Hyrax

© Roger de la Harpe

Igama

Imbila (Procaviacapensis)

Ukwakheka nokuvela kwayo

Imbila kusilwani senarhakazini ye-Afrika esihlobene khulu nekhondlo elibizwa ngonombengwana, umehluko okhona bukhulu bayo nayicathaniswa nekhondlweli. Ubuhlobo nokufana kwawo okukhulokhu kususelwa esakhiweni samazinywazo kanye neenyawo.

Ukudla

Imbila iphila ngokudla iimilo nokhunye okuphathelene neemlilo. Isilwana esidla ngendlela yokuhlanganisa lokho esikudlako, kodwana ithanda khulu ukudla utjani ngesikhathi sezulu nofana ehlobo nabukhona. Injalo-nje ngesikhathi sesomiso idla esinye nesinye isimilo esitholakala eduze. Ivamise ukudla iimilo ezaziwa ngokuba yitjhefu, ezinomnuko, ezimile ngebanga lokuwa kwembewu emithini.

Ukuzala nokukhulisa

Zivamise ukuzala amadzinyana ekuthomeni kwehlobo ngemva kwesikhathi sekambiso yokumitha esiziinyanga ezilikhomba. Ezinyezalezo ezisikazi zivamise ukumithangaphambi kokuhlanganisa umnyaka wobudala, kanti-ke kuvame bona zizale amadzinyana amabili ngesikhathi esisodwa ukuya kamathathu. Umhlambi weembila ezisikazi ezingaba lisumi nekhomba uvamise ukubuswa yimbila yinye eduna, kuthi ezinye eziduna nezinganasikhathi eside zilungele ukujarha zihlalele kude nomhlambi lo.

Ukuziphatha kwazo

Iimbila zizwana nokothamela ilanga emadwaleni amakhulu, khulukhulu ekuseni kanye nangemva kwamadina. Zinjalo nje zidliwa khulu makhozi, ithwana, kanye nezingwe.

Lapho zitholakala khona

Njengombana ibizo lazo lenda buko lizihlathulula nje (Rocky Hyrax), zizithandela iindawo ezimadwala nofana amatje amakhulu, eSewula ye-Afrika yoke nje. Zaziwa khulu nangokukhwela imithi msinya, khulukhulu lapho imithi iseduze namatjazo amakhulu.

Iimbalobalo ngepilwazo ezirhunyeziweko

Igamalesi-Latin Latin Name: ProcaviaCapensis
Isilinganiso sobudisi (esikazi): 2,5 - 4,2 kg
Isilinganiso sobudisi (eduna): 3,2 - 4,7 kg
Isilinganiso sobude (esikazi): 55 cm
Isilinganiso sobude (eduna): 55 cm
Isikhathisekambisoyokumitha: 8 months
Inani/ isibalo samadzinyana: 1 – 6
Ukulungela ukujarha: 17 months
Isilinganiso sobudisi ekuzalweni: 165 - 230 g
Irhemo: Hyracoidea
Umndenazo: Procaviidae
Ukuzala nokukhulisa: Ngemva kweenyanga ezilikhomba zesikhathi sekambiso yokumitha, zivamise ukuzala idzinyana linye ukuya kasithandathu phakathi kwenyanga kaKhukhulamungu kanye noSewula ukuya kuNtaka kanye noSihlabantangana.

Ihlathululo ngemitlhalazo

Zinemizwani emine eenyaweni zaphambili kanye nemizwani emithathu eenyaweni zemuva. Amazwani pheze woke anamazipho ngaphandle kwalawo weenyawo zemuva aphakathi, wona aneenzipho ezihlukileko begodu zigobene. Iintende zazo zisebaleni, zinjalo nje isikumba seentendezazo siqinile begodu kutholakala kiso izitho ezimumatha idlala begodu yenzabonyana lapho zikhona kuhlale kuthambile ukwenzela bona zikghone ukubambela ngazo. Begodu lokhu kuyisiza bona ikghone ukubambela ematjeni amakhulu athambileko kanye nokukhwela imithi ngebelo.