Vhathu vho no swika 1 300 vho vha vho ima vha tshithu tshithihi vho ima tshikoloni tsha University ya Witswatersrand Johannesburg vha tshi khou vhona munna o ambaraho suit yawe wa mavhudzi ane a vha na mmvi o fariwa tshanḓa nga mufumakadzi wawe, vhathu vha tshi khou vhanda zwanḓa vho takala.
Munna honoyo ndi Vho-Nelson Mandela, vho vha vha imela u amba muthu ane akhou ḓo amba na vhathu, munna o tshimbilaho na shango ḽoṱhe a Secretary General ya UN Kofi Annan. U ḓala ha vhathu vha Afrika Tshipembe vha ṱanganedza hoyu munna nga dzi 10 dza Shundunthule 1994 sa mu prisidenthe wa u thoma wa muthu mutsu kha ḽa Afrika Tshipembe.
Nga murahu vhathu vha kona ha u lavhelesana na vho Kofi Annan fhedzi lwa tshifhinga tshiṱuku vho vha vho tou fombe kha vho Nelson Mandela.
Vho-Mandela vho ḓo pembelela ḓuvha ḽavho ḽa mabebo vha tshi khou fara miṅwaha ya 89, namusi vha khou pembelela miṅwaha ya ṱahe kha mbingano yavho ho vha huna zwithu zwine vha dzulela u zwiita zwenezwo ndi u ṅwethuwa na u imisa tshanḓa.
Hu tshi khou ḓi tshimbidzwa zwithu nga swondaha ya 22 Fulwana 2007, vhathu vho vha vho takala nahone vhathu vho vha vha kha ḓi tea u ṱangana lurahu sa zwe vho-Mandela vha amba uri vhone vhaṋe vha ḓo vha vha tshi ambi vha kona ha u ya u dzula kha tshidulo tshavho, nga murahu ha musi vho-Annan vho no fhedza u amba, vha kona u tsela fhasi.
Vho ramuzika vha theatre vha kona u ima vhusiku vhuthihi fhedzi ho vha huna muṅwe munna ane avhonala atshi khou hula. Kha shango ḽine hoyu munna o ḓisa vhukoni, ukonḓelela na u pfesesa, na u ḓisa mulalo une wa fhedza u tshi khou ḓisa maanḓa kha muvhuso wa vha tsikeledzi. Hezwi zwoṱhe zwo vhidziwa upfi ḓembe.
Afrika Tshipembe ḽo ṱoḓa uvha kha nndwa khulwane vhukuma hune ho vha ho tou lindelwa muthu muthihi atshi tou thoma fhedzi, naho zwo ralo zwo vha zwa mashaudu ngauri ho vha hu si vhathu vhanzhi. Vho-Mandela vha ḓisa ipfi ḽavho ḽo dzikaho.
Nga murahu ha miṅwaha ya 27 vha thumbuni ya lukhohe vha tshi khou tambudziwa nga vhaṅwe ngavho, vho vhavha vhatshi nga shumisa maanḓa ane vha vha nao kha u lifhedza vho vha vhaisaho.
Fhedzi vhone vha ṋanga u farela uri kha ri shume roṱhe ri fhaṱe shango. Ndi ngoho zwauri uvha na maanḓa zwo swikeleliwaho nga u shumisana na muprisidennthe wa kale vho-F.W. De Klerk arali hu songo tou vha vho-Mandela vhe vha ḓo ita uri hu vhe na mulalo zwo vha zwi tshi ḓo konḓa.
Nga nnḓa ha u ṱhonifhiwa havho nga miṅwaha ine vha vha nayo na muya wa u farelana u songo bvaho khavho, vhathu vho vha vha tshi khou takalela u ḓi funga havho na mulalo na u vhilahela arali zwa vhaṅwe zwi sa khou tshimbila.
Translated by Khalirendwe Nekhavhambe