Getroud met Politiek
Albertina Sisulu was nie in die politiek betrokke nie totdat sy in 1941 met Walter ontmoet het. Selfs toe het sy net vergaderings bygewoon as 'n ondersteuning vir hom. Toe hulle getroud was, het oudpres. Nelson Mandela vir haar gesê: "Albertina, jy het getrou met 'n getroude man.
Walter het politiek getrou voordat hy jou ontmoet het." Nadat hulle getroud was, het sy hoogs polities betrokke geraak. Sy het by die ANC-Vroueliga aangesluit en het in dieselfde jaar aan die Vryheidshandves bekendgestel.
In 1954 word sy 'n uitvoerende lid van die Federasie van Suid-Afrikaanse Vroue (FEDSAW), en het Transvaalse president geword in 1963, en uiteindelik sy Nasionale President. Die Sisulu-huis het 'n sentrale ontmoetingsplek geword vir byeenkomste wat die ANC grootliks gevorm het.
Jare van Swaarkry
In 1952 het die Defiance-veldtog, 'n gesamentlike poging van die ANC, Suid-Afrikaanse Indiese Kongres en die Suid-Afrikaanse Kommunistiese Party bygewoon. Die apartheidsregering reageer op dit met die Wet op die Onderdrukking van Kommunisme, wat die arrestasie van 20 mense insluit, waaronder Albertina se man, Walter Sisulu.
Oor die volgende paar jaar, is Walter verskeie keer gearresteer en Albertina was aan die lyding van swaarkry terwyl hy deur die polisie geteister is vir haar betrokkenheid by die ANC Vroueliga en FEDSAW. Sy het tydens Walter se gevangenisstraf die volgende gesê: "Al hierdie jare het ek nog nooit 'n gemaklike lewe gehet nie, want vanaf 1958 toe ek in die tronk was, was dit die begin van my lewe in en uit die tronk.
Agt-en-vyftig was ek in die tronk, drie-en-sestig was ek in die tronk met my eerste seun wat sewentien jaar oud was. Ons was gearresteer omdat die Wet op die Onderdrukking van Kommunisme, wat beteken het negentig dae sonder verhoor. Toe het ons na die gevangenis gegaan, en toe ons die negentig dae voltooi het, was ons vrygestel, en na dit was hy deur die polisie geteister, en ek het gevoel dat hy die land moet verlaat. So het hy die land in drie en sestig oorgeslaan.
Vier en-sestig, ná die vonnis van (Walter) vir lewenslange tronkstraf, is ek vyf jaar verban. Die bestelling het meegebring dat ek nie byeenkomste kon bywoon nie. Ek kon nie naby die opvoedingsentrums gaan nie, ek kon nie na die howe gaan nie, en na vyf jaar het ek nog tien jaar huisarres gekry. Dit was die ergste. Ek was alleen en die man is in die tronk."
Protes van Onbillike Wette
Selfs al was Albertina net betrokke by die politiek as gevolg van haar man was, het sy, sy werk vir 'n vrye Suid-Afrika voortgesit terwyl hy in die gevangenis was. In 1953 het die regering die Wet op Bantoe-onderwys geïmplementeer. Dit beteken 'n ernstige minderwaardige opleiding vir swart Suid-Afrikaanse kinders.
Albertina Sisulu en die ander lede van die ANC Vroueliga en FEDSAW was glad nie tevrede daarmee nie. Hulle het 'n protes teen Uniegeboue teen die daad georganiseer. By boikotende Bantoe-onderwys het hulle ook hul kinders van plaaslike regeringskole getrek en hul huise as 'n alternatiewe skool geopen, waar hulle gehoop het om kinders behoorlike opleiding te gee.
Hierdie pogings was grootliks onsuksesvol. In 1976 het die studente wat onderworpe was aan Bantoe-onderwys 'n opstand gehad wat gewelddadig geword het. Die geleentheid het duisende jongmense vir Umkhonto we Sizwe (die militêre vleuel van die ANC) gewerf en Albertina het hulle gereël om by oefenkampe in buurlande aan te sluit.
Op 9 Augustus 1956 het Albertina Sisulu by 20 000 ander vroulike vryheidsvegters soos Helen Joseph en Sophia Williams-De Bruyn in 'n optog by die Uniegebou in Pretoria in protespaswette aangesluit. Sy was destyds 'n verpleegster en die wet het gesê as sy ooit skuldig bevind is aan die hof, sou sy van die verpleegsterslys geslaan word.
Dit het haar nie van haar rede geag nie, al was sy 'n broodwinner en sou sy haar werk verloor, en sou sy nie sy familie kon ondersteun nie. Sy en 2 000 ander betogers is dié dag in hegtenis geneem en het drie weke in aanhouding gebly voordat hulle skuldig bevind en ontslaan is. Nelson Mandela was hul prokureur. Albertina is nie van die rol geslaan nie en kon voortgaan om haar familie te versorg. Vandag word 9 Augustus gevier as Vrouedag in Suid-Afrika.
Geteister deur die Polisie
Albertina is weer in 1963 in hegtenis geneem toe die Suid-Afrikaanse owerhede haar man Walter nie kon opspoor nadat hy ondergronds was nadat hy op borgtog vrygelaat is in afwagting van 'n ses jaar tronkstraf. Dit het haar die eerste vrou gemaak wat aangehou kon word onder die Algemene Regswysigingswet.
Eerstens is sy twee maande lank in afsonderlike bevalling geplaas, toe is sy tydens 'n skemer-tot-dag-huisarres gehou en verban. Walter is in hegtenis geneem terwyl sy alleen was en gevonnis is tot lewenslange gevangenisstraf vir beplanning van sabotasie en na Robbeneiland gestuur. Daarna het die staat haar meedoënloos vervolg en haar politieke bedrywighede het gelei tot die feit dat sy in en uit die tronk was en onderworpe was aan verskeie verbodsbevel.
Die verbodsbevel het beteken dat sy nie vergaderings kon gaan of die distrik moes verlaat nie. Albertina het herleef hoe dit voel om deur die polisie geteister te word. Die Sisulu-skuur was nie vrygestel vir politieke aktiwiteite nie. Nkuli, die jongste kind, was in die Soweto-studente se opstand vasgevang en is deur die polisie aangehou en geslaan.
Lindiwe, die oudste dogter, is in hegtenis geneem en was in 'n aanhouding sentrum by John Vorster-plein aangehou weens haar betrokkenheid by die Swartbewussynsbeweging (BCM). Hul seun, Zwelakhe, is onder 'n verbodsbevel geplaas, wat sy loopbaan as joernalis negatief beïnvloed het. Dit het groot druk op Albertina geplaas, wat groot angs gehad het toe sy gedwing was, om die swaarkry van haar kinders te sien.
Hervestig in die Politieke Landskap
In 1981 is Albertina se verbodsbevel opgehef en nie herstel nie. Sy is vir 18 jaar verban, die langste tot dusver in Suid-Afrika. Met die verbod opgehef, gaan sy voort met FEDSAW en as mede-President van die United Democratic Front (UDF). Maar in 1983 is sy weer in hegtenis geneem vir die bevordering van die ANC by 'n vriend se begrafnis, en was sewe maande lank in eensame gevangenskap, voordat sy aangekla was. Sy het 'n vonnis van vier jaar ontvang, maar is in afwagting van appèl vrygelaat.
Twee jaar later is sy weer gearresteer en aangekla van verraad. Hierdie keer is sy vrygelaat ná massiewe protes en die swaai van die internasionale opinie teen apartheid. In 1989 is haar man, Walter, uit die tronk vrygelaat. In dieselfde jaar was die ANC ook ontban en het Albertina en Walter hard gewerk om hulself weer in die politieke landskap te vestig.
Walter is as adjunkpresident van die ANC verkies en Albertina is as adjunkpresident van die ANC-vroueliga verkies. Sy het gereis om voormalige Amerikaanse presidents George W Bush en Jimmy Carter en die Britse premier Margaret Thatcher te ontmoet, waar die ernstige toestande uiteengesit word wat swart Suid-Afrikaners in die gesig gestaar het, en het hulle aangemoedig om sanksies teen die apartheidsregering te handhaaf.
Translated by Hazel Oliver
Albertina Sisulu, genaamd Moeder van die Nasie of Ma Sisulu, is bekend om 'n Suid-Afrikaanse anti-apartheidsaktivis en die vrou van mede-akt...