Meriana ya Setso le Boselamose ka Sechaba sa maZulu

Meriana ya Setso le ho Baqapi

©Dr Peter Magubane

Meriana ya setso sechabeng sa Mazulu e qadile mokgweng wa kgale; mme tshebediso yabona le tshebdiiso ya bona kajeno di fetohile hanyane ho feta dilemo hanyane. Sezulu se etsa phapang pakeng tsa methokgo (kgwedi ya phekolo), eo mosebetsi wa yona e leng hona jwale, ho fana ka meriana e entsweng ho tloha dimela le diphoofolo, le bonohe, ba “hlabang” kapa ba hlalosang sesosa sa ditletlebo ka ho sebedisa masapo, dikgetla, dipeo le dintho tse ding tse ding.

Moloi o boloka dintho tsena ka setsing se ikgethang seo a se hulang hodima setulo, ho tshwana le ho lahla ditlolo, mme ho tloha moo ba dulang teng ba khona ho tlosa mathata a mofani wa molekane. Ho na le mefuta e meng e mmedi ya bonohe: ke dingaka ke sephiri se kgonang ho kopana le meloko ya baholo-holo le ho fana ka meriana ho latela ditaelo tsa bona, tse fumanwang ho tloha ka kgwedi ya kubula; motswako wa di-isanusi ke moloi ya ka ‘kgonang’ dinohe le baetsi ba bobe.

Ngaka tsa Setso

©Dr Peter Magubane

Dikgwedi tse ngata (disangoma) le isangoma di fumana tsebo le bokgoni ba bona ka ho ithuta nako e telele tseo sechaba sa setso se ka se kgonang hafeela se le dilemo tse 20. Kalafo ya banna le basadi e ne e ena le maemo a phahameng haholo motseng, hangata e le moeta-pele feela. Sechaba sa kajeno sa ditoropo boemo bona bo fetoleditswe leruo. Boholo ba dikgwedi metseng ya ditoropong ba na le mabenkele ao ba nang le dikamore tsa ho buisana le tseo ba di arolelang le ho rekisa meriana ya bona.

Translated by Sebongile Sonopo