Emathuluzi abo Logwaja

© Karoline Steenekamp

Lesi sahluko sisebentisana nemathuluzi ladzingeka kucala indzawo lehlala bologwaja. Loku kufaka tintfo tekudlela, indlela yemanti, sicumbi setjani lobomile, imigxoma yekugcina kudla, emathuluzi ekuklina, tincola tetilulu kanye nemahhoko, kanye nemtfwalo wekulapha.

Emagcoma Ekudlela

Emagcoma/tintfo tekudlela kumele timikiswe kutotonkhe tinhlobo letisetjentiswako tekudla. Emapheletsi aphiwa emahopha labambelela ngaphandle kwemahhoko kwentela kutsi emapheletsi anganiketwa ngaphambi kwekudzinga kutsi kuvulwe sivalo selihhoko. Kwekuphakelela noma tindishi kumele tifaselwe emahhokweni kwentela kuvikela kutsi labologwaja bangatiwisi bese kumosheka lokudla.

Lolokufaka kudla lokusetjentiswa ekupheni kudla bomake kanye nebantfwabakhe, noma licembu labologwaja kanyekanye ehhokweni, kumele kube kudze lokwenele kwato tonkhe letilwane khona batodla kahle bonkhe kanyekanye, loyo naloyo eceleni kwalomunye. Lokwekufaka kungakhiwa ngalokucwebetelako, tindishana letigubhile noma emabhodlela noma tikotela letijutjiwe tabonamnede. Loku labologwaja bangakuhlafuna kepha bangamelelelwa kalula. Tindishi tekudlela betisetjentiswa nakuphiwa sitoko lesincane kumele tivuleke kahle kwentela kuvikela labantfwana labahlala kulokudla. Tonkhe tindishi letihlala kudla kumele tigcinwe tihlobile ngasosonkhe sikhatsi. (Bona Betemphilo).

Indlela Yemanti

Emanti lamasha kumele abekhona ngasosonkhe sikhatsi futsi abekhona nalapho kumunyw khona emanti. Indlela yemanti lavele atiphumele ayindlela yekucwaninga lengakwa kakhulu kwentela kunika noma kupha ngemanti.
Noma nje kungaba yintfo lelitfuba lelihle kakhulu, kumcoka kakhulu kutsi uciniseke kutsi letintfo tekumunya atikavaleki noma atintfosi.
Tiyadzinga kunakekelwa. Lokukhulu lokungasilo liphuzi ekusebentiseni lendlela yekumunya kutsi lomfuyi noma lomlimi uye angati kutsi lologwaja wakhe unatsa emanti langanani ngesikhatsi semahora lamashumi lamabili nakune.
Loku kutsatsa sikali lesihle emphilweni yalogwaja. Noma kunjalo, nangabe letinhloko temathange tigcinwa tigcwele, tiyaciniseka kutsi sinye silwane sitfola emanti ngaso sonkhe sikhatsi. Emaphilisi noma imitsi ledzingwa ngumhlambi wonkhe tingaphiwa ngendlela lelungisiwe.

Sicumbi/Sigadla Setjani

Tjani/Lokuluhlata kumcoka kwentela imphilo yabologwaja. Idleka kancono ngesibambo lesatiwa ngekutsi si ‘sicumbi/sigadla’ noma labologwaja batohlala kulotjani bese bamentsa umhlabatsi. Sicumbi setjani singaba ngaphandle kwelihhoko bese lologwaja usingenisa ngelihwayela noma singahhukelwa ngekhatsi kwelihhoko.

Emagcoma Ekugcinela Tintfo

Konkhe kudla kugcinwa emagcomeni lavalekile kwentela kutsi kuhlale kukusha nekwentela kugcina emagundvwane lamakhulu nalamancane kutsi angangeni.

Translated by Phindile Malotana