Isithombe Samsinyazana Ngebizelo likaDorh Peter Magubane

Emuva ngabo-1950s

Sibuyela esikhathini semuva noDorh Peter Magubane ukuyela emuva ngabo-1950s. Ubeka lakhe itshwayo lasafuthi emhlabeni. Muva nje ubike emsebenzinakhe omkhulu, nge-African National Congress (ANC), wenzela i-Drum magazine. U-Tom Hopkinsonomhleli wanelisekile ngomsebenzi wesokaneli elingusokhamera. U-Peter uyokuragela phambili asebenzi ekuvumbululeni nomtloli we-Drum, ekufana ne-'Nude "Pass" Parade' utjheja ukuphasiswa kwemithetho ethunazako kanye nepatho yabantu abanzima eSewula Afrika.

Emnyakeni olandelako, u-Peter uthumba ubujamo bokuthoma nebesithathu ephaliswaneni leenthombe. Umthathiinthombe omumuntu omhlophe nofumene ubujamo besibili wala ukubamba ngesandla uMagubane. Nangaphandle kokurhatjheka kwesikhathi sokuthathwa kwehlangothi, ibizelo elingavimbekiko liyahlonywa. Khonokho, i-Sophiatown iyagirizwa, iyawiswa. Kanye nemindeni eminye, neyakhe isuswa ngekani – iyathuthwa isiwa e-Diepkloof.

Ukubika Izehlakalo Eziqakathekileko

Ilutjha lango-1960s kanye no-1970s, kezinye iingcenye zephasi zizwakalisa itjhaphuluko ngomvumo kanye nangemitjhagalo. Ekhaya khona, umbikindaba weenthombe, njenganje sele asematjhumini amathathu wobudala, ufoda izehlakalo eziqakathekileko ezifana ne-Sharpeville massacre —‘Begade ngingazange khengibone iindumbu ezinengi kangaka zabantu’ — kanye ne-Rivonia Trial for Drum magazine.

Umnyaka we-1980s Uvula Iminyango Yezeentjhabatjhaba

Umnyaka we-1980s uvulela umbikindaba weenthombe u-Dorh Peter Magubane iminyango yezeentjhabatjhaba. Umsebenzi aphiwa wona we-United Nations High Commissioner for Refugees walula ukunabela ngaphakathi e-Afrika. ‘Ngeenthombe ngikghone ukubona iingcenye ezinengi zomhlaba,’ uyaqoqa. Indlala nomtlhago awugadangisako eendaeni ze-Somalia kanye ne-Ethiopia ematjhumini yeminyaka, ‘Ikubetha thwi epandla’.

Ngaleso isikhathi, usebenza ne-Time magazine South Africa. Komunye umsebenzi, ngomnyaka ka-1985, ubika ngomngcwabo womfundi e-Natalspruit. Kuthi nakuqubuka umguruguru ngalelo ilanga wazithola adumuzeka amahlandla alitjhumi nekhomba ngaphasi kwedini ngeensalela zeenkule. Uvuka ngokukhulu ukukghaba ubuyela emsebenizakhe, ngomnyaka ka-1986, ungenelela ekuphephiseni umma kanye nomntazanakhe ewomeni labantu elisilingekileko e-Leandra.

Umthathiinthombe kaNelson Mandela Osemthethweni

Ngomnyaka ka-1990, uDorh. Peter Magubane ukhethwa njengomthathiinthombe kaNelson Mandela osemthethweni ukuthi abike bekagadangise ukutjhuguluka kwenarha kweminyaka emine yokuya entandweni yenengi. ‘Umhlobo “weenthombe zepolotiki” nebegade basejele wangilungiselela bonyana ngikhethwe njengomthathiinthombe ozokulandela uMandela koke lapho ayakhona ukufikela lapho abakhona nguMongameli weSewula Afrika.

‘Bengithabe khulu!’ kuhleka u-Peter. ‘Ngikuphi okhunye umthathiinthombe angakubawa nange akhonjelwe bonyana alandele ipilo yokhethekileko? Kwabamnandi khulu ukukhethwa hlangana nabathathiinthombe abanengi kangaka ukulandela indoda enesibindi leya. Begade ngazi bonyana ngenze okusemandleni ukugadangisa ipilo njengokuyibona kwami, ukufikela isikhathi lapho abanguMongameli.’

Abonongorwana Abanengi Beentjhabatjhaba

U-Peter wakhupha iincwadi ezilitjhumi nesithandathu, ezintathu zazo zaqotjhwa eSewula Afrika ngeminyaka yabo-1970s kanye nabo-80s: Magubane's South Africa, Black as I Am kanye ne-Black Child. Ngomnyana wokuhlonitjhwa kwemisebenzi ka-Dorh Peter Magubane kwaba nomfakela othi-'Many airlines cover less territory than Magubane's solo exhibitions!' Isihloko esimraro asebenzela phezu kwaso silingana ngokuvuleka, ukusuka ekutjhabalaleni kwamasiko ukuya epilweni yangemva kwentando yenengi eSewula Afrika.

Hlangana nabonongorwana beentjhabatjhaba u-Peter azitholela bona, kunonongorwana omenza azikhakhazise khulu lapho babekwe khona abonongorwanaba: the Order for Meritorious Service Class Il, nekungunongorwana amfumana kuMongameli walokha uNelson Mandela ngomnyaka ka-1999. ‘Ngathola imitlomelo eminengi yeenthombe, enarheni le ngomnyaka ka-1950s ukuya kezimbalwa zeentjhabatjhaba kanye nonongorwana obizwa nge-lifetime achievement awards, kodwana loyo engamuthola kuMadiba nguye ongikhambela phambili kenginabo. Nawunonongorwana obuya endodeni efana noMandela — ngikuphi okhunye ozabe usakufuna?. Uyabobotheka.

Translated by Johannes Mahlangu

Peter Magubane's Career

U-Peter Magubane, ngomunye wabosokhamera abagidingwa khulu eSewula Afrika. Wagadangisa bewatlola phasi ezinye zeenkhathi eziqakatheke khulu ...more