Robben Island yitiveka misava hinkwayo

Ku yiwa hi xikepe

©Roger de la Harpe
Rendzo ra ximfumo riteka kwalomu ka tiawara tinharhu kumbe mune, kukatsa naku khandziya xikepe. Uta burisana na khale ka mubohiwa, u teka rendzo ra bazi leri yaka endlwini leyi Robert Sobukwe (leader of the PAC) a pfaleriwe kona, lime quarry, u vhakela laha akuri na vasirheleli va nyimpi ya misava ya vumbirhi xikanwe na Khotso lerikulu. U vhakachela laha Nelson Mandela a pfaleriwe kona, xikanwe naku vona nhova leyinga kona exihlaleni, western shore nati penguin colonies ta kona xikanwe na laha aku vekiwa kona matlharhi ya nyimpi ya misava yavumburhi.

Mfungho wa ntshuxeko na kuti tshunxa

©Roger de la Harpe
Kuringana kwalomu ka 400 wa malembe Robben Island, leyinga 12 wati kilomitara kusuka e Cape Town, leyi akuri ndzhawu ya lava yirisiweke xikanwe vuchavela whawha. Laha hikona laha lava ava tiveka tani hi vavangi vampfilumpfilu wa tipolotiki na lava karhataka va aki ava yisiwa kona. Hinkarhi wa malembe ya xihlawuhlawu Robben Island yivuye yiva na ndhuma emisaveni hinkwayo laha ayitiveka hi ndzhawu leyi Nelson Mandela na swirho swinwana swa vandla ra African National Congress ava pfaleriwe kona.
Hambi swiritano, vabohiwa votala va tipolotiki vahumelerile ku hundzula ndzhawu leyi yiva xikombiso xa ntshuxeko xikanwe naku tintshuxa hi voxe. Robben Island yivuye yivonaka tani hi xifaniso xakuhumelela ka mimoya ya vanhu ehenhla ka ku tikeriwa na nxaniseko.

Translated by Ike Ngobeni