Malembe yale Kuheteleleni ya Winnie Mandela

Kuyisa emahlweni na Mapfhumba

©Eric Miller

Endzhaku ka kuherisiwa ka xihlawu-hlawu naku sungula ka The Truth and Reconciliation Commission (TRC) hi lembe ra 1996, Winnie Mandela u vitaniwile hikuva a hehliwa eka kumbeyeteriwa naku dlawa loku kunga endliwa hi Mandela United Football Club (MUFC), xipano lexinga simekiwa ehansi ka vulawuri bya yena.

Endzhaku kaloko Archbishop Desmond Tutu an’wikomberile ku endla tano, Winnie u kombele kurivaleriwa eka mindyangu ya Stompie Seipei na Abu Baker Asvat, lava hi vumbirhi ka vona avari e mavokweni ya MUFC. Endzhaku ka sweswo uyile emahlweni himampfhumba lawa ari eka wona lawa a tshembha wona. U sukile aya Zimbabwe hi lembe ra 2000 kuya seketela Zimbabwean war veterans loko vateka mapurasi kusuka eka valungu.

Utlhele a seketela appeal yakuva vanhu vakuma ti antiretrovirals (ARVs) ta mahala lavangana mavabyi ya HIV. Hi 2007 u hlawuriwile kuva eka ANC’s National Executive Committee naswona hi 2009 uvekiwile eka xirho xa vuntlhanu eka nxanxameto wa swirho swa palamende swa ANC leswinga langhiwa kuya palamende.

Atsundzukiwa eku hoxeni xandla kakwe

©Eric Miller

Xo biha Winnie Mandela uvuye a hundza emisaveni hiti 2 April 2018 ari na malembe ya 81, endzhaku ka kuvabya kuringana nkarhi woleha. A rhandzeriwile hi vandyangu na varhandziwa vayena loko ata lova.

Utsundzukiwa swinene eka kuhoxa xandla kayena eka kulwela ntshuxeko wa tiko ra Afrika Dzonga kusuka eka ntshikelelo wa mfumo wa xihlawula mbala. Wansati wa matimba no hlonipheka, uwela eka vamanana lava tlangeriwaka swinene eka matimu ya tiko ra Afrika Dzonga.

Winnie a Xiximiwa

©Eric Miller

Winnie Mandela i munhu loyi a tekeriwaka ngopfu e nhlokweni hikwalaho ka leswi anga hoxa xandla eka kulwela ntshunxeko wa tiko ra Afrika Dzonga kusuka eka xihlawula mbala. Eka vanhu lava votala hiwun’wana loyi anga emahlweni ka valwela ntshuxeko votala, laha vavasati votala lava fanaka na yena hi vito, ti gala dinner, na mintirho yotala yinga endliwa hiku xixima yena.

Eka swin’wana leswi anga xiximiwa hiswona swikatsa leswi landzelaka: Freedom of the City of Aberdeen (1984) United Nations Prize in the Field of Human Rights (1988) The Order of Luthuli in Silver (2016) Endzhaku ka rifu ra yena hi 2018, Winnie Mandela u xiximiwile hi State funeral e Orlando Stadium e Johannesburg. Ntirho lowu awu ngheneriwile hi magidi-gidi ya vanhu, vaxiyimo xale henhla eka tipolotiki naswona kuve na mbulavulo hi President Cyril Ramaphosa.

Translated by Ike Ngobeni

Winnie Mandela

Winnie Madikizela-Mandela u tsundzukiwa ngopfu kuva ari “Manana wa rixaka” xikan’we na nhlupheko lowu anga hlangana na wona tani hi ns...more