Albertina Sisulu - Leminye imisebenti yepolitiki

© Eric Miller

Nesi wase Soweto

Emuva kwekucedza sikolwa, Albertina Sisulu wakhetsa kufundzela kuba ngunesi. Nga1940 wacala kusebenta eJohannesburg General Hospital, lapho khona bekasebenta nemfati wekucala waNelson Mandela lobekatiwa njenga Evelyn. Ngulana futsi lapho khona wasebenta nadzadze wendvodza yakhe, lobekabitwa ngaBarbie.

Imphilo yekuba ngunesi losafundza beyingekho melula. Albertina bekufanele abhekane nebantfu lasebenta nabo lababandlululako, ngisho nalaba bebabancane kuye. Phindze futsi bekumele asebentise imali yakhe lencane kutsenga timphahla takhe tekusebenta. Albertina bekumele avakashele tigulane emakhaya, loku bekakwenta ahamba ngetinyawo.

Albertina waba ngunesi ngalokugcwele nga1944. Nga1980 wabekwa njenganesi lonkhulu kusibhedlela lesincane eSoweto. Wacubeka wasebenta lapho wate watsatsa umhlala phansi nga1983. Emuva kwalapho wasebenta na Dr. Abu Baker Asvat, dokotela lotimele eSoweto. Wamuvumela kutsi acubeke netepolitiki noma asebentela yena. Wacubeka wamusebentela kwaze kuba ngulapho khona Dr. Abu abulawa nga1989.

Inking yebantfwana nebantfu besifazane

Ngabo 1950 Albertina waba mucoka ku Federation of South African Women. Bekahamba phambili ekulwisaneni nekucindzetelwa kwebantfu ngebulili babo. Albertina bekakhona kulabo labatfola bonesi kutsi bayosebenta eTanzania, emuva kwekkutsi bonesi baseBritain bahambe iTanzania nayitfola inkhululeko nga1961. Nga1983, bekabambisene kuba ngumengameli weUDF. Nga1989, wahola litsimba lebaholi beUDF leliya ngaphesheya kwetilwandle (USA) kuyohlangana nebaholi.

Kuyobatjela ngebunzima kwebantfu labanyenti eNingizimu Afrika ngesikhatsi selibandlululo. Naseliphelile libandlululo eNingizimu Afrika, lapho khona hulumende welinyenti waphatsa nga1994. Albertina waba lilunga lasephalamende, tinkinga lalwisana nato tinkinga tebantfu besifazane nebantfwana.

Wasungula iAlbertina Sisulu Multipurpose Resource Centre/ASC umsebenti wayo kwakukwenta imphilo yebantfu baseOrlando West ibe lula. Kulapho umndeni wakaSisulu bewuhlala khona. Beyenta loku lokulandzelako: Sikolwa sebantfwana labadzingwa kunakekelwa kakhulu Kukhulisa bantfwana labancane Indzawo yebantfu labakhubatekile labangekho esikilweni, lebafundzisa emakhono kwentele kutsi bakhone kutfola umsebenti Indzawo yekudla Indzawo lapho utfola lwati khona

Translated by Thandokuhle Motha