Ukondla Izinkomo Zobisi

Okuphakelayo Okuhle, Isimo Esihle

©Rykie Visser Agrinet
Inani lobisi inkomo yobisi izokhiqiza nsuku zonke kuxhomeke ekutheni i-genetic merit kanye nehlelo lokudla. Ukudla kwekhwalithi ephansi akufanele kwondliwe ezifuyweni eziphezulu ze-genetic merit. Ukukhiqizwa kobisi kuyoba mpofu nezinkomo ezilahlekelwa ngokomzimba. Zizoba mncane ezizolimaza kakhulu ukuzala kwazo.
Izinkomo zondliwa ngamadlelo afana namadlelo, hay noma isiliva. Inani lokudla lezinyosi liyahlukahluka kusuka empofu (utshani) kuya ezindaweni eziphakeme (ezihlwanyelwe). Ukondla ubisi lwezinkomo emanzini kuzoba mpofu futhi kuphakame emadlelweni.

Amadlelo ngeZero-grazing Feeding Systems

©Chris Daly
Esikhathini esisekelwe emadlelweni, izinyosi zivunwa yizinkomo ngokudla kwazo. Inani lamadlelo atholakalayo ngaphambi kokutshala izidakamizwa lenza ukhiqizwa ubisi lwezinkomo.
I-Hay idliwe ngamabhalane anesisindo esingama-12-25 kg ngamunye. I-Silage iqoqiwe kusuka kubunikazi be-silage futhi idliwe ngendlela evulekile. (I-Silage yi-utshani obusha noma ifolishi eluhlaza ehlanganisiwe futhi igcinwe ezimweni ezingagudluki.) I-Silage iqukethe umswakama owengeziwe kune-hay; ngakho-ke imali eningi kumele idliwe ukuze kuqinisekiswe ukuthi inkinga efanayo eyomile idla njenge-hay. Ukufakelwa kwamafomu kufanele kubhalwe kanye ngesonto ngokulinganisa inani elondliwa ezinkomeni futhi libuye lithele noma yikuphi okunye okusele.
Esikhathini sendlela yokutshala izihlahla, umanyolo wondliwa izinkomo ezikhungweni zokudla. Ukubeletha nobudala bezinkomo kuthinta inani lokudla nsuku zonke, okungukuthi liphakeme kune-Holsteins kunamaJesse ngenkathi izinkomo ezindala zidinga ukondla okwengeziwe ngosuku kunenkomo yokuqala yokudla.
Ukudla kokudla kwezinkomo zaseHolstein kunama-18-24 kg ngosuku. Izinkomo zaseJersey, ezincane ngobukhulu, zidinga ukudla okungu-12-16 kg ngosuku.

Translated by Nsika Khoza