u Tavha dzo Nḓirivhe

© Johannes Mellet Wineland
Soak rootstocks in water for 24 hours before planting.
Miṱokola kanzhi i ṱavhiwa mafheleloni a vhuria nga ṅwedzi wa fulwana na Ṱhangule. Kha vhupo vhune ha vha na murotho, kana hune u ya lenga kana hune mavu avha o thaba nga mvula dza vhuria u fanela u ṱavhiwa u lenga. Arali zwi tshi konadzea milindi na dzi thambo zwi fanela u dzula zwo luga. Miri i tevhelwa kha vha ṱavhi nga tshifhinga tsho teaho nahone a fanela u vhewa zwavhuḓi fhethu ho dzikaho uri isa ome. I nga vhewa kha tshifhaṱo tshi si tsha shumaho kana fhethu ho dzikaho hu re na mirunzi. Ndi zwa ndeme uri i fariwe zwavhuḓi musi I saathu ṱavhiwa.
Ndi zwavhuḓi u i vhea maḓini lwa ḓuvha ḽithihi u saathu u iṱavha. Hu dzhiiwa zwine zwa vha zwo linganela u ya u ṱavhiwa ngeno dziṅwe dzi tshi litshwa fhethu hune havha ho thaba kana maḓini. Arali midzi kana thanda ya hone zwo lapfa, zwi ya fhungudzwa zwavhuḓi. Madindi a u ṱavhela a fanela uvha 30 nga 30 u vulea utsa fhasi hu fanela uvha 30cm kha mavu ane avha matete. Arali zwi zwa ndeme hune ha vha ho vha oma hu fanela u shumiswa forogo uri mavu a litshedzane.
Arali huna zwa u nyora mavu zwi fanela u pangiwa nga mgomu mulindini uri muri u takuwe zwavhuḓi. Muri u fanela u ṱavhiwa wa sala u tshi khou vhonala u tshi khou vhonala 5cm nnḓa ha mavu. Midzi a i faneli u lavhelesa fhethu huthihi. Zwine zwa vhidzwa upfi J-roots. Musi u tshi fhedza hezwi, mulindi u fanela u ḓala nga mavu asongo kwamanaho. Nga murahu ha musi muri u tshi ṱavhiwa u fanela u sheledzwa uri mavu akone u vala muri zwavhuḓi.

Translated by Khalirendwe Nekhavhambe