Manyoro avha ana pfushi nnzhi na zwitzhili zwine zwa ḓisa vhulwadze kha mavu nahone ndi tshipiḓa tsha ndeme kha u nyora mavu kha zwa vhulimi. Zwa u lima zwa mvelo zwi thusa kha uri mavu aṋukale wa tshifhinga tshilapfu. Arali mubveledzi asina manyoro manzhi huna nḓila dza u tanḓavhudza-manyoro anga shuma kha mavu hu sini o shelwa hoṱhe hune havha uri ho limiwa.
Manyoro a zwipuka aya shumiswa kha zwa u lima zwa mvelo ngauri o ḓala kha zwithu zwa mupo na pfushi. Manyoro ane avha o tou ralo asi ngo shumiwa anga fhisa zwimela nahone anga si shumiswe kha zwimela zwine zwa ḓo ḽiwa nga vhathu, zwine zwa vha mitshelo na miroho. Zwi nga shumiswa kha vho makaroni, na mapfura kana zwimela zwa mapfura. Mbuno dza hezwi ndi dza uri huna zwitzhili zwine zwa vha khombo kha manyoro zwine zwa nga ḓisa malwadze ane a ofhisa kha vhathu.
Manyoro oṱhe a zwipuka musi atshi shumiswa a fanela u shumiswa nga vhuronwane. Manyoro ane anga vha o sala aya vheiwa nga murahu a kona u shumiswa kha miroho na mitshelo. Musi manyoro a zwipuka a tshi khou shumiswa sa u nyora hu fanela u shelwa na (kanzhi ndi carbon: nitrogen ratio ya 30:1 u tou ṋanga) uri hu kone u vha na u kwasha kha zwishumiswa uri zwi kone u shuma.
Nga fhasi ha nyimelo ya aerobic, pathogens iya fhungudzea nga u ṱavhanya. Arali dzi heaps dza vha dzi tshi khou dzulela u rembuluswa na mufhiso wa kona u dzhena wa swika kha 55℃ lwa vhege mbili, pathogen iya mbo ḓi fhungudzea. Arali hu Salmonella, na mufhiso ure fhasi a u koni u swika kha carbon: nitrogen ratio i vha i fhasi nga 20:1. Zwine zwi sa vhe zwavhuḓi zwa u dzulela u rembulusa ndi unga xelelwa nga nitrogen nga NH₃ i tshi khou fema.
Manyoro o omaho anga si tendelwe nga tshimela iya shanduka ya vha manyoro zwo itwa nga mavu. Hei nḓila i ita uri dzinwe pfushi dzi si swike ya vhaisa na dzi pfushi dzine dza vha hone. U tshi nga engedza zwi nga isa kha u engedzwa ha zwikhokhonono sa dzi snail na earwigs.
Mubveledzi u fanela u ḓivhadza vha miraḓo ya ufha dzi ṱhanziela musi hu tshi khou shumiswa manyoro a zwipuka. Na tshaka ya zwipuka i fanela u nwaliwa vho fhasi, hezwi zwi shuma na kha ṋama ya marambo, zwiḽiwa zwa maṋanga, zwiḽiwa zwa malofha na zwinwe vho. A hu faneli u shumiswa manyoro amuthu azwi tendelwi kha zwa vhulimi.
Na tshika dza zwipuka zwine zwa vha zwi tshi khou fuwela u rengiswa na khuhu azwi tendelwi u shumiswa sa manyoro. Na kha zwa u fuwa zwa tsini, hune havha hu tshi khou shumiswa dzi antibiotics na hormones na zwipuka zwine zwa vha zwo songo tendelwa u sokou tshimbila tshimbila, nahone ndi ngazwo manyoro ahone asa tendelwi u shumiswa.
Translated by Khalirendwe Nekhavhambe