Mimpfundla Vuhlayiselo

© Karoline Steenekamp

Swilaveko Swantolovelo swa Xihahlu xa Kahle xa Mpfundlha

Loko unga se xava mimpfundlha swina nkoka swinene kusungula hiku teka xiboho eka yindlu ys wona – muxaka wa xihahlu, vukulu na ndzhawu. Munhu anga xava xihahlu kambe yaleyo indlela yin’wana yo durha ya kuyiteka; swichipile ku aka xa wena. Swilaveko swantolovelo leswi lavekaka ku aka xihahlu xa kahle xa mpfundlha hi leswi landzelaka:

Xihahlu xo hlayiseka lexi sirhelelaka eka maxelo. Leswi swikatsa ndzhuti eka dyambu xikan’we na nsirhelelo eka mpfula na moya.

Xihahlu xifanele xiva na rivala ro ringana 0.6 m² xikan’we na 0.5 m hiku leha. Mpfundlha wufanele wukota ku tlula tlula kusuka eka tlhelo rin’wani kuya eka rin’wani hiku tshunxeka, xikan’we nakuva wu etlela wunga khumbi makhumbi ya xihahlu lexi. Xa nkoka swinene, wufanele kukota ku tshama, wuhalahala, naku famba famba leswaku swakudya swita kota ku gayeleka leswaku wungavi na mpfimbelo. (See Health section).

Xihahlu xa kahle xifanele ku kota kusivela mpfundlha eka valala hinkwavo. Mpfundlha i swakudya eka swivumbiwa swotala swinene kufana na timbyana, tinyoka, swimanga swanhova, makondlo na tinyenyani letikulu to fana na swikhovha.

Mpfundlha wufanele kutshama wusirhelelekile eka kuhisa. Mahiselo yotlula 25℃ i xiphiqo lexikulu naswona nhlayiso wufanele kuva kona kutiyisisa leswaku xihahlu xile ndzhutini kumbe eka muako lowu ngheneriwaka hi moya. Loko kuhisa ngopfu, swina nkoka ku chela mazingi hi mati leswaku kuta hunguteka mahiselo. Ku titimela ahi xiphiqo na kan’we eka mpfundlha lowukulu kambe vana vakona vafanele kukufumetiwa hinkarhi wa xirhami.

Loko wu vekiwe eka xihahlu xa tinsimbi swina nkoka ku vekela lexi mpfundlha wungata wisela eka xona. Leswi swita sivela milenge ya wona kuva yiri ehenhla ka nsimbi nkarhi hinkwawo, kambe swankoka hileswaku mpfundlha wufanele ku kota kuveka khwiri ehansi hiku olova. Ndzhawu leyi ya vuwiselo yingava yi endliwe hi plangi, khadibokisi, kumbe khapete nyana. Swina nkoka ku tiyisisa leswaku ndzhawu leyi ya vuwiselo yibasile himinkarhi hinkwayo.

Translated by Ike Ngobeni