Ku ndlaleriwa ka swihahlu

© Chris Daly

Tihuku totala tikuriseriwa ehenhla ka leyara leyi ndlaleriweke ehansi. Loko yilawuriwa kahle, kundlalela loku kupfuna swinene eka vutomi na rihanyu ra tihuku laha kusivelaka kutitimela nakuva tihuku tiva tisirhelelekile. Ku ndlalela loku kusirhelela na ndzhongho lowunga pfuneku ntsena kuva tihuku titshama tinga tsakami kambe nakuva kuhunguta kuva titlhela ti kandziyela matoto ya tona lawa yanga tisaka swivavi eka nhlonge na mavabyi yanwana.

Swondlalela swanjhani?

©Chris Daly
Kuna swotala swinene leswi faneleke ku langutiwa loko ku langhiwa swondlalela.
Madurhelo ya swondlalela yana nkoka swinene kuwa langutisa hikuva sweswo swingava na xiave eka mbuyelo wa timali leti endliwaka eka bindzu ra tihuku. Pine shavings na sawdust hiswona leswi tirhisiwaka ngopfu eka kundlalela, kambe swinga fika laha swixotaka kumbe kudurha eka tindzhawu tinwana. Rice hulls nayona yingava kahle swinene loko kuriku yikumeka hi nxavo wakahle.
Van’wamapurasi ava fanelanga ku pfariwa matihlo hi ntsengo wa switirhisiwa leswi, hikuva mali leyinga hlayisiwaka hiku tirhisa swondlalela swakahle yinga pfuna eka swinwana swa swilaveko swale ka bindzu leri. Xiave xa ntsengo wa vutleketli xifanele kulangutisiwa swinene. Vanwamapurasi votala vatirhisa swondlalela leswinga kona ekusuhi navona.
Tihuku tihumesa matoto yotala swinene lawa ya hundzukaka manyoro ya kahle lero na madlalelelo ya fanele kutekeriwa enhlokweni. Matoto ya tihuku, nkatsakanyo wa swondlalela, manyoro na tisiva swiendla manyoro yakahle. Vanwana vayaxavisa tani hi manyoro kasi vanwana vaya tirhisa kunonisa misava ya swirhapa swavona kumbe madyelo ya swifuwo. Loko yatirhisiwa tani hi manyoro, leswo ndlalelo swifanele swikota ku fayeleleka hiku olova.
Tani leswi swingariki e nawini ku xavisa matoto ya tihuku tani hi swakudya swa swiharhi swinwana, swindlaleriwa leswi swinga durheki kambi swiri na nitrogen leswi nga dyiwaka hi swiharhi swofana na tihomu, timbuti natinyimpfu. Thyaka leri rifanele kuva riya endliwa kahle no cheriwa ti khemikali leswaku kuta hunguteka na mavabyi eka swifuwo leswingata dya swakudya leswi xikan’we na vanhu. Swifanele swiolova kugayeleka, swingavi na manghilazi, tinsimbhi kumbe swilo leswinga dyiweku, mintsumbu,vusokoti kumbe ti protein ta swifuwo. Swifuwo leswingata dya swifanele ku sawutisiwa leswaku swinga khomiwi hi botulism, mavabyi ya nghozi swinene lawa ya endliwaka hiti bacteria leti vangaka leswaku misiha yigonoka.
Loko u languta leswinga eka swondlalela leswi kufanele kuva kuri na:
  • Yifanele ku kota ku tswonga no hatla ku oma. Matoto yotsakama ya vanga ti breast blisters, kutshwa ticondzo na mintsumbu. Yitlhela yihumesa ammonia yotala swinene no hlohletela kukula ka ti bacteria na fungi. Swakahle iku tiyisisa leswaku thyaka leri rifanele kuva kutsakama ka rona swiri exikarhi ka 21 and 25 percent. Loko yakota ku khomana ya endla bolo, swivula kuri yatsakama ngopfu. Kasi loko ya tiya nyana hiwona yakahle, kasi loko yanga khomami swivula leswaku ya ome ngopfu.
  • Ya vevuka no lawuleka. Swondlalela swifanele kuva swikota kuhundzuluxeka himinkarhi hinkwayo no lawuleka kusivela kuvumbeka notsakama.
  • Yangavi nati toxins, nghilazi, tinsimbhi na leswinga lavekeki, leswinga tisaka makhombo ya rihanyu. Tinwana tingava na fungi leyinga vaka na khombo swinene eka tihuku. Matluka ya timanga hiwona yanga chipa naswona yanga tirhisiwaka eka tindzhawu leti tinga kona kambe yangava na switsotswana leswi swinga karhataka tihuku.
  • Nsirhelelo wa kahle kuva wusirhelela swihukwana eka kutitimela. Sandi ahi ndlela yakahle kutirhisa yona hikuva ayikoti kusivela naswona tihuku ta kayakaya kufamba famba laha yinga kona.
  • medium sized particles. Xin’wana na xin’wana lexinga kula kuhundza 30 mm, kufana na mimpumpurha ya mavele na swimhandzana swina vavisa ticondzo ta tihuku xikanwe no vanga mintsumbu ya tihuku. Swondlalela leswinga swintsongo ka 2 mm, kufana na sawdust kumbe wheat leyinga tsemeleriwa kahle, straw kumbe hay, eka tlhelo rinwana, swivanga ritshuri leringa vavisaka tihuku nakuva na khombo eka rihanyu ra vanhu.

Translated by Ike Ngobeni