Ditlhahiso tsa Bodulo Bakeng sa Dikolobe

©Glenneis Kriel
In modern facilities, young pigs are on plastic flooring to keep them warm.
Malapa a lokela ho dumellana le mofuta wa kolobe eo o batlang ho e hlahisa. Mefuta e sa ntlafalang e kgona ho sebetsana ka katleho le maemo a thata haholo a tikoloho le tlhahiso ho feta mefuta e ntlafetseng, kahoo o ka kgona ho baleha le matlo a theko e tlaase ho feta ho mefuta e ntlafetseng.
Di ne di ka atleha ka dikampong tse fokolang kapa tse nang le marako a nang le bodulo, kapa dipene tse bulehileng tse fanang ka dibaka tse marulo le tse nang le marako. Leha ho le jwalo, mefuta e ntlafetseng, e tla ntlafala tlasa tsamaiso e matla haholwanyane ya tlhahiso le tikolohong e sireletsehileng haholwanyane, kaha e ka boptjwa ka bodulo bo kwalehileng ha nyane kapa ka ho feletseng.

Menahano

©Glenneis Kriel
A fenced camp with shelter.
Le hoja ho ka nna ha eba thata ho e etsa ha o qala ka dikolobe tse seng kae feela, ho etsa hore ho be le moelelo wa moruo wa ho rera le ho etsa dihlahiswa tsa tlhahiso hore di atoloswe habonolo. Tshebediso ya dintho tsa kgale kapa thepa robehileng le mohaho wa hao oo o iketseditseng o tla thusa ho fokotsa ditshenyehelo, empa e ka sebetsa e le theko e boima ka nako e telele kaha e ka nna ya se ke ya tshwarella se ka thepa e ncha.
Sehlopha sena se lokela ho ba sehlahiswa sa tlhahiso hohle kamoo ho ka kgonehang, mabapi le matshediso a diphoofolo, tsamaiso ya tlhahiso le boiketlo ba ho hlwekisa. Mekato ya fatshe e ka nna ya amoheleha bakeng sa mefuta e sa ntlafalang, empa ho lokela ho ba le sebaka se omileng le se hloekileng hore likolobe li robale. Khetho e molemo e ne e tla ba mokato wa samente, e leng ntho e bonolo ho e hlwekisa. Samente e lokela ho bolokwa ka ditokisetso tse ntle ho thibela dikotsi.
Matlong a matlo a tswetseng pele haholo, mokato wa polasetiki o entsweng ka majwe a maholo se sebediswa ho boloka dikolobe tse nyenyane di futhumetse mme samente bakeng sa dikolobe tse kgolo. Mokato ho bolelwa, hoo e ka bang 1% e wela ho tloha ka morao ho ya monyako wa ntlo, mme o na le tsamaiso e ntle ya qhefeqhefe ho ntlafatsa metsi le ho lokisa ho hlwekisa.

©Glenneis Kriel
Walls should be high enough to prevent pigs from jumping over it.
Marako a ka hahwa ho tloha leha e le dife disebedisuwa tse fumanehang sebakeng sa heno, tse kang difate, samente, ditene kapa tshepe, tse matla ho lekaneng ho boloka dikolobe kahare, ka setene se betlilweng kapa konkreiti e le yona e ntle ka ho fetisisa, ho ya ka buka ya dihlahiswa ya South African Pork Producers Organisation (SAPPO), Pigs for Profit.
Dipene di lokela ho ba bonyane ba dimithara tse 1,2 ka bolelele mme ka dinako tse ding di be di phahame haeba o na le e tlolang haholo mohlapeng. Dithako tsa marako di boetse di lokela ho ba bonolo ho se na ditebediswa tse bohale tse ka bakang dikotsi.
Hangata maqhepe a tshepe kapa masenke a entsweng ka tshepe a sebediswa bakeng sa marulelo, empa e ka chesa haholo lehlabula. Buka ya SAPPO e fana ka maikutlo a hore dihwai di penta masenka ka pente e tshweu kapa di kwahela ka makala ho fokotsa mocheso ka tlung. Jwang bo etsa dintho tse ntle tsa marulelo a dulang a le hodimo le ho futhumatsa ka lehlabula.
Mehaho e lokela ho phahamiswa ka hodima marako ka matamo a lehong kapa a tshepe kapa ditshiya tse dumellang hore ho be le kganya e ntle, ho tsamaiswa ha moya ka bolokolohi le ho dumella ho falla ka mokgwa o tsitsitseng.

Sebakeng se seng se phahameng sa matlo a bodulo se sebediswa ho thibela kgatello ya mocheso le ho fokotsa ditshenyehelo tsa motlakase, ka ho boloka mofuthu ka hara ntlo mariha le ho o boloka ka ntle nakong ya lehlabula. Dintho tse fapa-fapaneng di ka sebediswa bakeng sa ho kenya letsoho, mme polystyrene e sebediswa ka ho fetisisa. Ho ya ka buka ya Dannie Visser, Modern Pig Production, thepa ya boleng bo botle e ke:
ke ya kenya mongobo
e tla ba thepa e sa cheng
e sireletsang poloko ya tikoloho
e le matla
e be e tshwarellang
e sa senyehe habonolo ke diphoofolo kapa nakong ya tshebetso ya letsatsi le leng le le leng
e se ke ya senyeha habonolo ke dintho tse phelang, jwaloka kgolabolokwe, dikokwana-hloko, dikokonyana, diroto kapa dinonyana tse hlaha

Translated by Bongani Matabane