Kwakhiwa kweRichtersveld

Kwakhiwa

©Shem Compion
Singakangeni kakhulu, asitsatse lelitfuba sitijwayete kutsi ngekwakhiwa kwalendzawo. Nasibuka lapho itfolakala khona, indzawo lenyenti yase Richtersveld singasho kutsi itfolakala enhla ekoneni lase South Africa. Kuma kwalendzawo nguloku lokulandzelako; indzawo lesencenyeni yesencele ibitwa ngekutsi yiAtlantic coast, kusuka eAlexander Bay kuya ePort Nolloth; eshonalanga kunemgwaco lobitwa ngeR382, lohamba usuke ePort Nolloth kuya eSteinkopf; encenyeni yesencele kune N7 ugwaco losuka eSteinkopf kuya emnceleni waseNamibia eVioolsdrift; ngenhla kune Orange River, kugeleta kwalamanti lokunyenti kuhlukanisa iSouth Africa neNamibia. Nasikhuluma ngetepolitiki, ishonalanga yaseNamibia ayisiyo incenye yeRichtersveld, kepha nasikhuluma ngekuba kwendzawo, iyafana kakhulu. Encenyeni yasemnceleni wase South Africa, lidolobha lelidvutane iSpringbok.

Intfo Levuleka Iphindze Ivaleke

©David Fleminger
Indzawo yaseRichtersveld lebitwa ngekutsi yiRichtersveld Community Conservancy, itfolakala emkhatsisini kwalena ndzawo, ikakwe ngemadlelo efuyo. Kwendlula etintsabeni taseVandersterre kukhona indzawo yekugcebeleka yaseRichtersveld, lehamba ifike eceleni kwemfula waseOrange River. Lendzawo lesemkhatsisini wendzawo lengaselwandle nalenadzawo, inebanikati bayo, esikhatsini lesinyenti isebentiselwa kugubha umnotfo.
Nasicubeka nelwati letfu, sitobona kutsi iRichtersveld itfolakala ekoneni lekwesencele endzaweni yase Namaqualand. Njengoba washo Willem Steenkamp encwadzi lebitwa ngekutsi yiLand of the Thirst King, ‘lenandzawo ifana netfo levuleka ivaleke’. Nawufuna kuphila ngekhatsi emnceleni, uyayinweba ite iyofika eVredendal. Kepha nawungafuni kubitwa gemuntfu waseNamaqualand, uyayinciphisa ete iyofika eGaries.

Buhle beKaroo

©Roger de la Harpe
Nasikhuluma ngetintfo letikhula eNamaqualand, sikhuluma ngendzawo lenhle yaseKaroo lesebentisana netimvula tasebusika kanye nekhungu. Kulandzela lena ncazelo, indzawo leseshonalanga yaseNamaqualand isuka emlonyeni we Olifants River, dvute neVredendal kuya emgcegcemeni wasetintsabeni taseMatsikamma eVanrhynsdorp.
Ngekwelihlo lepolitiki, indzawo yamaspala wase Namaqua ifaka ekhatsi imvelo, letfolakala kuphela eKaroo. Ngiko ngenhla ihamba Emfuleni wase Orange River, isuka eAlexander Bay kuya ePofadder.

Timbali Tasetfwasahlobo

©Roger de la Harpe
Kwekugcina, nasibuka timbali tesiganga, loku kwenteka endzaweni yonkhe yaseNamaqualand, loku kufaka ekhatsi iRichtersveld. Utfola futsi timbali tesiganga eshonalanga yase Vanrhynsdorp, leyatiwa njenge Cape Floral biome. Noma kuhlukaniswa ngema km lamanyenti, emadolobha aseSpringbok naseNieuwoudtville abe semkhatsisini kwetimbali tesiganga tasetfwasahlobo. Indzawo yekugcebeleka lesatfutfuka yase Namaqua, dvutane nelidolobha laseKamieskroon, yindzawo lenye yekutfola timbali.

Translated by Thandokuhle Motha