Emathuluzi - Emabhokisi abo Logwaja

© Karoline Steenekamp

Emabhokisi eTilulu

Tilulu temabhokisi yincenye lebalulekile yelithuluzi futsi ingakhiwa/ingentiwa ngetindlela letiningi. Incumbi yebafuyi/balimi bakhetsa kusebentisa emabhokisi etigodvo, noma abekwe ehhokweni noma ahhukwe ngaphandle kwalelihhoko nembombo kulelihhoko kwentela kutsi le doe ikhone kungena nekuphuma. (Bona titfombe).
Emaplasitiki lakhekile ase ayachitjelwa kulamabhokisi ayatfolakala, noma nje adulile, kepha kulula kuwanakekela. (Bona titfombe). Silulu selibhokisi lesidule kakhulu singakhiwa ngekuvula imbobo ngaphambili kwelibhokisi. Kunakekela kumele kutsatfwe kwentela kuciniseka kutsi lelibhokisi ligcinwa lomile futsi litosetjentiswa kanye kuphela. Batsi labantfwana bangalunyulwa, vula/dzabula lelibhokisi (lokuseke kwalo emva kwamake walogwaja asalilumile) nalo lingangetwa kulomcuba wentsatjana kwentela kuwugucula ubengumcuba.

Emabhokisi Ekuhambisa

Bologwaja badzinga kuhanjiswa endzaweni futsi kukahle kusebentisa emabhokisi nanibahambisa. Kungaba lihhoko lemahwayela lelincane lelinetibambo, noma lelakhiwe ngetigodvo, nalo lelinekwekubamba. Umangabe kudzingeka libhokisi kwentela kuhambisa tilwane letiningi, kuncono kuhlukanisa kane noma kasihlanu kulelikreyithi. Uma tilwane tihamba ngencola tidzinga kuphatseka kahle, emabhokisi lanetikhala letikahle noma emakhreyithi langakhona kutivikela kulendlela.
Kunakekela kumele kutsatfwe hhayi kugcwalisa labologwaja futsi umangabe bahanjiswa indlela lendze kumele uciniseke kutsi kukhona emakherotsi noma emahhabhula kulamakhreyithi, lokunika kudla nemanti. Budze bendlela kuncipha kwetilwane ekhreyithini. Incumbi yetindlela tisemkhatsini welihora linye kuya kulasitfupha emahora.

Libhokisi Letekulapha

Libhokisi letekulapha limcoka. Kumele litfwale tintfo letimbadlwana tekulapha futsi isebentiseke ngasosonkhe sikhatsi. (Lokucuketfwe ngulelibhokisi kutokhulunywa ngako ngaphansi ‘Kwetemphilo’).
Lihhoko lemakhadi, kubhala tincwadzi letigcinwako kanye nekumaka bologwaja kukhulunywa ngaphansi ‘Kwelicembu lelinakekela bologwaja’. Sikali kanye nemathuluzi ekukhulisa nako kukhulunywa ngako ngaphansi kwelitiko lelinakekelako/leligadzile.

Translated by Phindile Malotana