Tšweletšo ya Seenywa sa Drakone

©Florentino Floro

Seenywa sa drakone, se gape se tsebjago ka pitaya, ke seenywa sa go namela sa mokasetorofeie, seo se khukhušago bošego. E bjalwa ka dileteng tša borutho tša lefase, dipšalo tša seenywa se di a oketšegago ka Aforika Borwa, ye e hlomago indasteri ye e golago ka lebelo ya thomelontle ka seenyweng se sa dikotla.

Tšweletšo ya Seenywa sa Drakone Lefase ka Bophara

Bontšhi bja seenywa sa drakone bo tšweleditšwa ka dinageng tša Karolo ya ka Leboa. Se se ra gore seenywa sa drakone go tšwa ka Aforika Borwa se hwetšagala ge go hwetšagala ka mebarakeng ya ka Yuropa le ya US di le fase.

Seenywa sa drakone se tšweletšwa ka kgwebo ka Vietnam, Malaysia, Thailand, Sri Lanka, China le Israele, eupša gape se bjalwa ka Bogareng bja Amerika (Mexico, Colombia, Ecuador, Guatemala). Vietnam e tšweletšago kudu (95%) seenywa sa drakone sa mokgopha o mopinki mola Ecuador le Colombia di nepiša bose bja letlalo le serolane le mehuta ya mekhopaha ye tšhweu).

Vietnam, e latelwa ke Thailand le Israele, se seabi se segolo go feta sa seenywa sa drakone, di tšweletša go feta ditone tše 600 000 ka ngwaga.

Bontšhi bja tšweletšo ya seenywa sa drakone ka moka ya dienywa ke lewa ka Asia, kudukudu China bao bao e lego bareki ba bagolokgolo ba seenywa sa drakone, ka lebaka la tumelo ya bona mo mahlatsing a tlišago ke leinba la seenywa sa drakone, sebopego le mebala. Bontšhi bja seenywa sa drakone bo šomišwa go theko ye tlaleleditšwego ya ditšweletšwa.

Mafelo a Tšweletšo a Seenywa sa Drakone a Aforika Borwa

Maemo a boso a borutho a Aforika Borwa ke a maleba go seenywa sa drakone, dithemperetšha tša 21°C - 29°C, eupša nošetšo ye e lekanego goba pula ya magareng ga 650 mm le 1 200 mm e a nyakega. Seenywa sa drakone se amega go seetša sa letšatši se se tseneletšego le tšhwaane. Seenywa sa drakone se mela ga botse ka maemong a boso moo diabokado, dipanana le koko ya macadamia di a bjalwa gomme di tla swanela ga botse ka tshepedišo ya ditšweletšo tša se se tšweletšwago. Mafelo a go phuthelwa le diakaretšwa di ka šomišwa gomme go bunwa ga go sepele mmogo.

Seenywa sa drakone se bjalwa ka dileteng tša lebopo la Dinagagareng tša ka Natala tša KwaZulu Natala, lefelo la Nagatlase go tloga Nelspruit go ya Tzaneen, Kapa Bohlabela le ka Kapa Bodikela. Dipšalwa tše mpsha tša dibjalo tša drakone ka Aforika Borwa di go ralala ka dendron le Louis Trichardt ka Profenseng ya Limpopo.

Go ya ka Max Van Heerden Dragon Fruit South Africa (DFSA), tšweletšo ya seenywa sa drakone ka Aforika Borwa e sa le ye nnyane ka ditone tše 100 tše di tšweletšwago ka ngwaga (2019). Bontšhi bja tše di romelwa ka ntle ka diphatlho ka sefofane, ka makase a se makae a a hwetšagalago go tšhomišo ya selegae. Le ge go le bjalo, tšweletšo ya seenywa sa drakone ka kgwebo ka Aforika Borwa go tla go gola kudu magareng ga 2019 le 2021 bjalo ka ge dibjalo tša go tšweletšea tše mpsha.

Aforika Borwa e romela ntle ssenywa sa drakone, kudu go ya Yuropa, eupša gape e tla abela ka Thokong ya Bohlabela le USA ge tšweletšo e oketšega.

Dihleng tša Dienywa tša Drakone

Seenywa sa drakone se bunwa ka Aforika Borwa go tloga ka Dibatsela go ya Hlakola. Ge dibjalo di dragon le baswa, ba tla tšweletša go tloga go ya go Matšhe, eupša ge sebjalo se le sa kgale, sehla sa go khukhuša se be se se telele.

Seenywa sa drakone go tšwa Diprofenseng tša Kapa Bodikela le Leboa la Mpumalanga e ka tšweletša ka Mopitlo le Phuphu, eupša sehla sa sebjalo sa drakone sa bogareng bja ka Aforika Borwa se phetele ka Moranang.

Translated by Lawrence Ndou