Mekgatlo ya Sepolotiki ya Mazulu

© Dr Peter Magubane

Diyuniti Tša Sepolotiki Tša Mazulu

Mokgatlo wa sepolotiki wa Sezulu o be o agilwe go swana le tlase. Ka tlase ga sebopego go be go na le dintlo tša batho (imizi), tšeo di akareditšego diyuniti tše nnyane tša sepolotiki ka mo Mmušo wa setšhaba. Umuzi ye nngwe le ye nngwe e be e le ka fase ga taolo ya umnumzane (hlogo ya lapa), yo a bego a na le maikarabelo a go bea melao le go šoma ka taelo efe goba efe ya ka gae goba dithulano tša tikologo tšeo di ka tšwelelago. O be a na le maikarabelo induna - hlogo ya selete e (isigodi) ka mo umuzi e bego e le gona.

Hlogo ya selete e be e na le maikarabelo a melao ka moka le toka mo seleteng sa gagwe ebile ba be ba rarolla dithulano tšeo dihlogo tša lapa di be di sa kgone go di rarolla, ka lebaka la gore di be di le tše kgolo kudu goba bohlokwa go yena go ka di rarolla. Selete ka morago e be e le karolo ya gare ga selete se se golo, isifunda, seo se be se se laolwa ke hlogo yr bohlokwa ya selete goba kgoši (inkosi), yo e bego a hlokomela kgoši. Mo nageng le nako yeo tsela ya go boledišana e be e le boima go fihlelela dikgokagano, sebopego se sa dipolotiki se tlišitše ka tsela ye e kgontšhago kgoši go tiragatšo ya sepolotiki sa mmušo wa gagwe.

Bontši bja tshepedišo ye bo phologile khuetšo ya bathobašweu, le mmušo wo mofsa wa temokrasi ya Afrika Borwa, ye e kgethilwego ka 1994, e ile ya dumela bohlokwa bja go thekga le go hlokomela dibopego tša setšo sa taolo ka kgahlego ya magaeng. Le ge go le bjalo, ditiro tša setšo tše dingwe di thulanago le ditlhagišo tša molao wa Afrika Borwa, tšeo di tiišetša tšwelo pele ya tekatekano go sa lebelelwe mohlobo, sedumedi se tsenetšwego goba bong. Kabelo ya naga go basadi, yeo e ka ba e sa dumelelwa mo nakong ye e fetilego, bjale e tlwaelegile.

Translated by Lebogang Sewela

Tlholego ya MaZulu

Ka ngwaga wa 1550 Malandela, kgoši ya go ba le balatedi ba bannyane, o be a dula mo maotong a mmoto wa dipanka tša borwa tša amandawe tš...more

MaZulu

Setlogo sa Mazulu, mohlamongwe setšhaba se segolo se tee mo Afrika Borwa, se hwetšagala ka sehlopha se sennyane sa batho ba go bolela ngun...more