Leswao la Naga la Freistata

Leswao la Naga la Freistata le filwe semmušo ka Mei 7th 1999. Le na le mebala ya go fapana, motheo wa tala, sootho le beiges ye bontšhago lefase la Freistata. Motto KATLEHO KA KOPANO - ye ngwadilwego ka Sesotho e ra gore katlego ka botee.

Seširo se na le mmala wo tala, serolane, le botalalerata. Tala e emetše lefelo la bjang, talalerata e emetše lefaufaung gomme serolwane se emetše sebopiwa sa leswika la mohlbaba kua Freistata-Bohlabela. Ka gare ga sebopego se serolwane ke Lily ya tlhago ya noka ya mmala wa namune Godimo ga seširo ke kgare ye beilwego ka ditaamane le lefela la mafela le emetšego Mašemo a temo a humilego le meepo ya bohwa ya Freistata. Thekgo ke ya mapogo a mabedi.

Seka sa Phoofolo - Cheetah (Acinonyx jubatus)

©Nigel Dennis

Ka sebopego sa mmele wa greyhound, maoto a maletelele, pelo e kgolo le maswafo le nasal, lebopo le bopetšwe lebelo. Go bolela nnete, ke diphoofolo ya lebelo ya naga mo pholaneteng. Lebopo ke karolo ya lapa la katse, le ge e le gore e bonala e swana kudu le mpša ebile ga e na manala a go kgona go khupetšega go swana le dikatse ka moka.

Manala o go tšwelela ka ntle a thuša go hlokomela lebelo ge e tšhatša. Mosela o motelele wa lebopo o šomišwa bjalo ka rudder le tlalaletšo ge e kitima ka lebelo morago ga hlaselo. Go akgofiša ga lebopo ke go bona, go thoma ka go koba go ya go lebelo la go felela ka fase ga 60 m le lebelo la go lekana 114km\h. Setsongwa sa yona, seo e lego selo sengwe le se sengwe go tloga go mmutla go diphuthi tše nnyane, di tla leka go tšhabela lebopo ka go tšhabela ka magareng ga dithokgwa le mehlare.

Ka tlwaelo e ba morafe wa lebelo, hlaselo le go lahlegela, ye nngwe ya tšona e na le go lewa goba e swerwa ke tlala. Mabopo ke ditsomi tše atlegilego go feta dikatse ka moka tše kgolo, ka ge a hlasela ditsongwa tša yona ka go makatša.

Le ge go le bjale, ka ge a le bofefo kudu go feta dikatse tše dingwe, gantši a lahlelwa ke dijo tša yona, di tšea ke ditau le nkwe, kudukudu ka ge a swanetše go khutša pele a thoma go ja. Mabopo a na le magae e sego mehlape, ao swayiwago ka moroto, eupša ga nke di šireletša ka go lwa. Semphato sa bobuti wa Lebopo di tlwaelegilego.

Seka sa Letšoba - Orange River Lily (Crinum bulbispernum)

Matšoba a Namune a noka a Lily (crinum bulbispernum) Letšoba la Lily la mmala wa namune ke mohlare wo mogolo wa bulbous wo kgonago go gola go fihla botelele bja 1m. E na le matlakala a matala, dithito tše telele le matšoba a mohuta wa Lily a go lekelela, a na le mmala wi mopinki le methaladi ye khubedu mo karolong ye nngwe le ye nngwe.

Bjalo ka ge leina le akanya, matšoba a, a gola go bapa le dipanka le mehlaka ya bjang. Matšoba a na le monkgo wa go tanta wo bogale wo goketšago dikhunkhwane tša tulafatšo. Matšoba a lily a mmala wa namune a mela mo nakong ya dikgwedi tša selemo. Ge matšoba a wa, dikenywa di a tšweletšwa mo sebjaneng se se pinki seo se na lego nago le dipeu.

Dipeu di nkgokolo gomme di mela ka pela ge di fihla fase. Digwere di šireleditšwego ke dillaga tša kotolana ya pampiri ya dikala, yeo e šomago bjalo ka tšhireletšo mo dikgwding tša go oma tša marega. Letšoba la Lily la mmala wa namune le šomišwa gantši mo dihlareng tša setšo go thuša go fokotša rheumatism varicose ditšhika, le phokotšo ya go kokomoša dithorwana. Go dumelwa gore o, le kgona go šireletša dintlo go bošula.

Translated by Lebogang Sewela