Boitsebišo Bja Dimpša Tša Gae

©Eric Miller
Dimpša tša gae (Canis familiaris) di ka hlola tshenyo ye kgolo mo polaseng ya diruiwa. Batho ba bangwe ba nagana gore ke dimpša tše swerego ke tlala fela tšeo di hlolago tshenyo, eupša go ka nnete ke lapa la diruiwa tše di fepwago gabotse, tše kgolo le tše nnyane, tšeo di ya go bolaya. Dimpša di ba se sengwe le se sengwe go tloga go mokgwa wa setitšhi se kgethegilego go ya go Russel goba Boerboel gomme gantši tshenyo e gakatša ge di šoma ka dihlopha.
Dimpša di ka sepela kilometers go swara diruiwa le go gaša tshenyo. Batho ba bantši ba tsebe dilo tše mpe tše dimpša tša bona di dirago. Le kua Cape Town go bile le dipego tša dimpša di hloma dihlopha gomme di hlama tshenyo mo Table Mountain ge beng ba tšona ba ile mošomong. E tloga e le bothata kudu ge dipolasa di le kgauswi le mafelo a bodulo.

Go Bolaya le Mokgwa wa Phepo

Dimpša dibatana tše kotsi. Di loma le go kgaolo ditsongwa tša yona ka go se kgethe, ga go na mokgwa wa go tlwaelega. Gantši go tla ba le mehlala ye mentši, bjalo ka ge dimpša di rata go ketimidiša le go loma ditsongwa tša yona mola di kitima ga thoko le tšona. Dikwana tše nnyane gantši di lomiwa mo sehubeng, ka morago goba mafahleng, mo hlogong, mola dikwana tše kgolo goba dinku di lomiwa kae goba kae mo mmeleng. Go longwa go ka bonwa gape morago ga matolo, hlogo, mafela, molala goba mathoko a setsongwa.
Kakaretšo polao e bošaedi – ga se gantši di lebelelega di hlwekile goba bothakga go swana le dibata tša thlago. Carcass e gogelwa ka dithoko. Tshenyo e a phatlala le go tsenelela gomme diphoofolo tšeo ntši di a bolawa.
Gantši mehlala ya maoto e na le go gakanega le ya lepogo, eupša karolo ya morago karolo ya mohlala e hlokagogo sebopego sa W sa lapeng ya dikatse.
Palo ya nama ye e lewago e a fapana, go tloga go se jewe sepe go ya go palo ye kgolo. Gantši phepo e dirwa ka morago, ka diripa tše kgolo go tšwa go carcass di gogwa. Marapo a magolo a tla sohlwa goba a lewa gomme wulu ye ntši e ka phatlalatšwa gohle. Dikarolo tše kgolo tša letlalo di ka gagolwa go tšwa go ditsongwa.

Taolo

©Eric Miller
Legora la mohlagase ke thibelo e kaone kgahlanong le dimpša. Ge diruiwa di ka bewa ka gare ga mašaka, mo mabakeng la dikgogo, go swanetše go ba le hlokomela ya go netefatša gore go ba le dimpša ka se kgone go tsena ka mo go tlo goba ka fase ga legora.
Ge mathata a hlaga, go kaone go akaretša the Society for the Prevention of Cruelty to Animals (SPCA). Dipolasa tša dimpša di swanetše go twalelwa bošego, go fepša gabotse le go se dumelelwe go sepela di sa lebelelwa go šitiša gore di fetoge go ba bothata.
Dimpša tša setrata di ka hwetšwa ka molaba wa serobe. Molemi o na le tokelo ya semolao go thuntšha mpša mo polaseng ya gagwe go šireletša diruiwa tša gagwe.

Translated by Lebogang Sewela