Africa's Birds
Nonyana Ya Africa

© Nigel J Dennis
African Hoopoe
Afrika e na le mehuta ye mentšhi ya di nonyane mo lefaseng. Go na le dihlopha tše tharo tša di nonyane, go na le tša go ja dipeu, tša go ja todi le tša go ja diphoofolo tše dingwe. Di nonyana tša go ja dipeu di tlwaetše go ja ka nko ya tšona e bogale mola dinonyana tša go ja diphoofolo di na le dinko tše bogale e bile di di šomiša go gagola diphoofolo tše dingwe.
Kruger National Park ke legae la dinonyana tše dinšhi tšeo di jago diphofoolo tše dingwe. Diphoofolo tša go ja diphoofolo tše dingwe dihlaga gantšhi magareng ga mabjang mola Dintsu di rata mafelo a go ba le mehlare e mentšhi pele ga mesela ya meetsi.

Gobaneng di nonyana di falla?

Lebaka le legolo la go falla ke go hwetša dijo ka ge di hwetšagala boemong bja boso bjo borutho. Dijo tša tšona gantši ke letsa le dikhunkhwane; ga di hwetšagale kudu mafelong a tšona ka lebaka la gore boemo bja boso bo na le go tonya. Hlokego ya mafolofolo e di gapeletša gore di sepele di ye kontinenteng tša kua kgole.

Ke eng phapano gare ga Maeba le pigeons?

Bonneteng, ke gore ga gona phaphano gare ga leeba le leeba la go ja dipeu, ka ge di dula lapeng le tee. Re šomiša phapano ya bogolo go di fapantšha, (leeba –dove) ke lona le le nnyane. (Leeba-pigeon) le dula lelokong leo papagae tše tala tša go swana le yona di bitšwa maeeba, (Leeba – pigeon) le re le bonango ke (Leeba– dove) le lona. Go dira dilo bonolo re tla phela ka go le bitša (leeba – dove).

Go baneng dinonyana di ratha?

Dinonyana di dira se go nyaka diboko goba diphoofolo tše dingwe tlase ga dikutu tša mehlare. Gape di dira masoba a digola le go boledišana le di nonyana tše dingwe.

Go na le Phapano gare ga geese le Lepelepele?

Bjalo ka (Leeba-dove) le (Leeba pigeon), Ganse bonneteng ke Lepelepele. Ke ba leloko le tee le nonyana ya meetsi ye šweu, e fela ba be ba di bitša ka mokgwa wo go tloga kgale, go dira dilo bonolo. Geese di reetšwe di le noši ka ge di be di bonala di le gare ga Lepelepele le nonyana ya meetsi ye šweu. Go bonagala gore phapano ya mekgwa gare ga Ganse le Lepelepele ke mokgwa wa sehlaga ka ge Gantse e dira dihlaga ka masoba a mehlare.

Dibatakgomo di kgona go tsoma?

Le ge di kgona go tsoma, manala le menwana ya maoto ya tšona ga e dumele gore di kgone go sepela gabotse le ka lebelo bjalo ka dinonyana tše dingwe. Dinonyana tša dibatakgomo di rata kgwerano e bile di kgona go rena le go tšhošetša ka palo ye kgolo ka fao ga go hlokege gore di tsome. Go na le mohuta wo mongwe wa Dinonyana tša dibatakgomo tše di kgonago go bolaya diphoofolo tše dingwe tša go swana le dinamane le diphuthi tše nnyane.

Maribiši a dira modumo ka nnete?

Aowa, Maribiši ga a dire modumo e fela a letša molodi, bjalo ka ba go hweletša goba go lla. Medumo ye e dirwa ge leribiši le hemela e bile ke yona tsela ya go bapatša goba go kgokagano. Go hweditšwe gore melodi ye e hlaga pele ga nako ya go beya mae le ya go beya sehlaga.

Ke eng phapano gare ga Pekwa le Ntsu?

Pekwa ke nonyana ya go ba le mafego a go ba le ntlha e bile e tsoma moyeng. Ga di hlome dihlaga tša tšona, di šomiša tša dinonyane tše dingwe goba ga di šomiše sepe. Ntsu e na le maoto o ga hloka mafofa le dikala tše ntšhi le menwana ya maoto ya go menega. Tšona di hloma dihlaka tša tšona e bile bana ba tšona ba šala gare ga dihlaga tše ge ba sepela go yo tsoma.

Gobaneng dinonyana tša go hlaselwa di fofa?

Go fofa go tlwaelegile gare ga dinonyane tše ntšhi e bile dibešwa ke moya. Se ke moela wa go rotoga moya o borutho fase gore dinonyane di kgone go tshegetša mafofa a tšona, go boloka mafolofolo gore di kgone go ya godimo. Tshepelo ya sediko ye o e bonago fase e direga ge dinonyana di leka go sepela le moelo. Se se fa dinonyane pono ya kgole, bjalo ponagalo ya go hlaga felo.