Yini Ukuzombeleziswa Kweentjalo

© Lesław Zimny

Ukuzonjeleziswa kweentjalo kulokha kuhlanganiswa iintjalo ezimhlobo owehlukeneko ngeekhathi zokutjala ezilandelanako. Iintjalo zaqobe nyaka (ezifana nemirorho kanye nesphila) akukafaneli bona zitjalwe endaweni yinye iminyaka emibili elandelanako. Kufanele zidheganiswe nezinye iintjalo, ngombana iintjalo zithatha nanyana zisusa izakhi ezahlukahlukeneke ehlabathini.
Ukuzombelezisa iintjalo nanyana i-Synergism kuvamise ukwenziwa emhlobeni othize nangezidlheganiswa. Okutjho bona isivuno seentjalo kanye nekhwalithi kungangezelelwa nange zitjalwe ngephetheni ethize yokutjala iintjalo. Isbonelo zimedwa iminyaka amahlandlana, isivuno sesphila zingezeleleka nge-12% nange sitjalwa ngemva kwesitjalo se-leguminous. Godu isivuno sekoroyi ngemva kwe-sonobloem, nangemva kweenyanga eziyi-13 zokululama gade siyi-54% ngaphezulu kunesesistimu yekoroyi.

Inzuzo Yokuzombelezisa Iintjalo

Isibonelo esiqakathekileko ma-legumes afana nama-peas, amabhontjisi, i-canola kanye namabhontjisi we-lupin. Ama-legumes anama-nodes atlanywa yi-Rhizobium bacterium) emirajini yazo eyenza i-nitrogen (N) estjalweni. Kune-nitrogen enengi ehlabathini ngonyaka olandelako ngemva kokobana esinye zeentjalwezi sele sitjaliwe. Eminye imirorho etlhoga i-nitrogen enengi ingatjalwa. Imidlaza ayitlhogi izakhi ezinengi begodu ingatjalwa ngeenkhathi zokutjala ezimbili nanyana ezihlanu ngemva kokuvuna i-legume.
Ukuzonjeleziswa kweentjalo kuqotha ikhula kanye neenunwana.
Iinunwana zithanda emihlobo ethize lapha zibekela khona amaqanda nanyana ukuzidla. Iinunwana zibekela amaqanda eentjalweni lokha zazi bona kunokudla kwelava ezizikudla lokha naziphandlusekako. Nangabe umkhiqizi asebenzisa ukuzombelezisa iintjalo esiqatjhaneni esithize zendawo qobe nyaka, ipilo yenunwana iphuka ngendlela engoni ibhoduluko ngendlels yokulinga ukuyilawula. Umcopho kukobana kudlheganiswe iintjalo ezingakathwali ubulwelwe obuthize. Ukuze kubonwe kuhle iintjalo ezinamalwelwe kufanele kukhethwe iintjalo eziqhono nokurhatjheka kwamalwelwe kuqakathekile ngaphambi kokobana kuplanwe isistimu yokuzonjeleziswa kweentjalo.

Ukuplanwa Kokuzonjeleziswa Kweentjalo

Plana lokha ungarhona ukutjalwa iintjalo ezimhlobo owahlukeneko – zombelezisa amalegumes neminye imihlobo yeentjalo. Njengombana kutjhiwo, iintjalo ezahlukeneko zineetlhogeko ezahlukeneko zokondlelka. Iintjalo ezinemirabhu eqinileko nenmnegi njenge-cloveer, barley kanye ne-lurcene zilungele ukungasetjenziswa ngombana zibuyisela izinto eziphilako ezinengi phasi ehlabathini.
Isiqubuthu A: Cabbage, i-anayanisi, ikonofula cauliflower, kanye ne-leek
Isiqubuthu B: Umhlaza, ibedrudi, amabhutata, i-turnip, kanye ne-radishes
Isiqubuthu C: Itamati, amazambani, ama-peppers, eggplant kanye nelethisi
Isiqubuthu D: Imigade i-squash, cucumber, ikhabe kanye ne-melon
Isiqubuthu E: Amabhontjisi kanye ne-peas
Isibonelo sesistimu yeentjalo zemirorho ezizombelezako isebenza ngendlela elandelako: Hlukanisa isicephu sendawo ezokusetjenziselwa ukukhiqiza imirorho ibe ziindawo ezihlanu. Tjala endaweni yokuthoma imirorho yesiqubuthu A endaweni yesibili imirorho, yesiqubuthu B, indawo yesithathu imirorho yesiqubuthu C, indawo yesine imirorho yesiqubuthu D, indawo yesihlanu imirorho yesiqubuthu E. Iinqubuthu ezahlukeneko zifuduka endaweni yinye ngesikhathi sinye qobe nyaka.

Translated by Busisiwe Skhosana