Umitjhado Emphakathini wamaNtwana

Itjhwenyeko Yesitjhaba

©Dr Peter Magubane

Umtjhado hlangana namaNtwana akusiyindaba yomuntu munye, kodwana yindaba yestjhaba, eyenza bona ubuhlobo bubesemthweni hlangana nemindeni. Umtjhado wenza wenza bona umkhwenyani nomakoti babe badala. Nanyana kunganamihlolo yokuhlobana ngokwegazi esitjhabeni samaNtwana, kusathandwa bona abomzala bathathane.

Umtjhado - (lenyalo) wenziwa amalanga amabili, kokuthoma, wenzelwa ekhabo likamakoti, ngemva kwalokho uye ekhabo ndoda. Nanyana amaNtwana amanengi abazalwani, imitjhado yenziwa ngesiko labo lesintu.

Umkhwenyani wembatha isudu, ayilakanise ngeporiyana eyenziwe ngesikhumba sesilwane. Umakoti yena umbatha ivunulo epheleleko yeskhabo, ekubalwa hlangana iinsiba zifaka edugwini elembethe ehloko, ezivamise kobana zibe bomvu, hlaza kwesibhakabhaka nanyana zibe mhlophe ngebala.

Ukungezelela, erhabini elimhlophe alimbathwa ngaphambili, umbatha ingubo ekufanele kobana ahlale ayibeke emahlombe nakangena ekhakwakhe. Lokhu kukhombisa bona ungumakoti wamaNtwana begodu angakakhohlwa kobana akusingewalapho, umamazalakhe aze amenzele umnyanya okhombisa bona sele angewemndenini loyo nokobana wamukelekile.

Kodwana, lokha umakothi wamaNtwana alingana nendodakhe ngobujamo, kudlunjanwa kobana sele amdala kwaphela ngemva kokobana abelethe izibulo lakhe, ngemva kokobana sele kuboniwe kobana uyarhona ukubeletha. Kulapho kwaphela lapha avunyelwe kobana angembatha izambatho zevunolo zabomma bamaNtwana ekulirhabi elirhatjiswe ngemva nangaphambili - qobe malanga.

Translated by Busisiwe Prudance Skhosana