Indawo ye-Limpopo-Shashe Transfrontier Conservation Area

Ibhudango le-Dongola

©Roger de la Harpe
NgoMgwengweni wonyaka ka-2006, iSewula Afrika, Zimbabwe kanye ne-Botswana batlikitla i-Memorandum of Understanding (MOU) ezwakalisa ukuzibophezela kanye nekuhloseni kweenarha ezimbilezi ukutlama i-Limpopo-Shashe Transfrontier Conservation Area (TFCA). Ezokufaka hlangana i-Mapungubwe National Park, i-Tuli Game Reserve enarheni ye-Botswana kanye ne-Tuli Circle enarheni ye-Zimbabwe, endaweni ubukhulu bayo bungaba mahektha ayi-136 900ha. Kusaqatjangwa nangencephu ezihlukeneko zenarha. Indaba eyathoma ngebhudango lika- Jan Smuts’ le-Dongola sele ifezeka.
Eminyakeni le, iqhinga lokutlama iindawo ze-transfrontier conservation sele zithandwa khulu, sithokoza ukukhula kwezokuvakatjha okuletha imali emnothweni wenarha le. Ukulungiselelwa kwakho kutjhayelwa ma-agency ambalwa, ekubalwa i-Peace Parks Foundation, begodu iSewula Afrika inetjhudu lokuba neendawo ezivikelweko ezenza imigcele yepolotiki. Ekubalwa Hlangana: ne-Greater Limpopo (hlangana ne-Kruger kanye ne-Mozambique), Ai-Ais-Richtersveld (hlangana ne-SA kanye ne-Namibia), Kgalagadi (hlangana ne-SA kanye ne-Botswana), Maloti-Drakensberg (hlangana ne-SA kanye ne-Lesotho), Lubombo (hlangana ne-SA, Swaziland kanye ne-Mozambique), kanye ne-TFCA hlangana ne-Malawi kanye ne-Zambia. Kwanjesi sele kune-Limpopo-Shashe.

Ivikeleko Elizeleko

©Roger de la Harpe
Ama-TFCA la aligugu khulu, ngombana asusa iindarada avumela bona iimbandana kanye nabantu abakweriyileko bona bakghone ukukhamba khamba, nanyana njani. Ijimeli, hlangana ne SA, Zim kanye ne Bots (kuzipha isihloko esijayelekileko) njeke kukupharumela phambili ekuvikeleni nekuvuseleleni kwendawo yeMapungubwe. Kwenziwe namano wokobana babawe ihlangano ye-UNESCO bona ibakhulisele i-Mapungubwe’s World Heritage ukwenzela bona ifake ne-TFCA.
Umuntu angaqabanga ngemihlolo ye-Limpopo-Shashe TFCA. Iimvakatjhi zizokukghona ukuzwa bona lalinjani ilifa lemandulo leMapungubwe, bese bayokudlula e-Tuli block bayokubona i-Big 5 safari, badlulele eZimbabwe bayokukweriyela amakreste kanye nemiphakathi bayokuzwa ngemvelaphi yabo. Kukhona neendawo ze-archaeology ezingaziwa kuhle zeBotswana, ezilinde bona abantu bazithole.

Translated by Busisiwe Skhosana