I-Composting yeSivini

© Marinda Louw
Ngemva kwesikhathi sokuwakhulisa iintako ezibalulekileko ezitlhogeka ekwenzeni bona istjalo sikhule kanye nokhwakeka kwehlabathi, kufanele kufakwe godu ehlabathini ngokusebenzisa i-compost. I-compost zisentjenziswa ezingana makhemikhali ezibolileko ezifakwa ehlabathini ezisebenza njengenthako zehlabathi kodwana ingasi esitjalweni. IIinsetjenziswa ezinganama khemikhali lezi zihlephulwa yi-yeast, yinkowani, kanye nezinye iinthako ezitholakala ehlabathini zize zincibilikele emanzini wehlabathi, ebese zidoswa mirabhu wesitjalo.
Ngendlela le iinthako ezibalulekileko zingena esitjalweni. Lokha i-compost ingenelele kuhle emanzini wehlabathini, kwakheka i-humus nekuyihlanganisela yehlabathi eyenzeka lokha kubola amakari Kanye nokunye kwemithi okwenza i-compost. Nekuyi-carbon ebalulekike khulu.I-humus isebenza ukugcina ama-minerals, ukubamba amanzi – (ihumus yona idose beyibambe amanzi) ikghelebha ngokunzinzisa i-PH. I-compost ehle iyafakwa ukuphuqula ukwakheka kwehlabathi-ukubamba amanzi, nokungezelela ipilo yehlabathi.
Abanye bakhiqizi bangezelela i-compost ehlabathini ngokutjalo umhlobo omutjha weentjalo. Umphumela we-compost ekukhuleni, namkha ekutjalweni kwentjalo ungaragela phambili enkhathini ezinengi. Izinga le-compost elifakwe ehlabathini liya ngomhlobo weentjalo ezitjaliweko, ikhwalithi yesitjalo elindelwe lapho nayo iya ngeentlhogeko zehlabathi Kanye neenthako ze-compost.Njeke kubalulekile ukwazi ama-mineral, i-PH, nezinye iinthako ze-compost ngokuzitjheja ngaphambi kokobana uyifake.
Nanyana kunjalo, kufanele kukhunjulwe bona itlhogakalo esitjalweni kufanele kulungiswe ngokondla ikari. I-compost ejwayeleke khulu itholakala ehlanganiseleni womanyoro (-nitrogen) efana nomanyoro weenkomo Kanye newentjalo (-carbon) efana namakari, imithi, nokunye okumosakeleko eplasini ekufana neenkhumba zamadribe, nokunye okumakari asakghwe emithini kungasetjenziswa. Kunenani elithile elitlhogekako le-carbon Kanye nele-nitrogen ukuze iinsetjenziswa ezihlaza zibeyicompost ebhalansileko. Lokhu okubizwa bona yi- C:N ratio.
Ukobana i-compost yenzeke kutlhogeka umswakama, i-oxygen iskhathi, Kanye namazinga womtjhiso aku-50 kuya ku- 60°C esikhatjhana esithize ukwenzela bona ikhula life. I-compost kufanele igayeke kuhle ngombana-compost ehlaza ingatjhisa imirabhu yentjalo, ingezelele nokwedla kwama-minerals. Kuphakanyiswa bona ukufakwa kwe-compost kube phakathi kwe-20 - 30 m³ / ha emirokhgweni kube yi-10 m³ / ha emadribeni, enthelweni Kanye nesphileni. Ngitjho i-compost encani engange-5 m³ / ha ingenza umehluko ehlabathini esele ingakavundi. Ihlanganisela ye-compost namanzi aspreyiwa ngempopo yomoya, ingafakwa ehlabathini lokha nayithelelelelwako nanyana ngespreyi.