Vrylopende en Organiese Pluimvee Produksie

© Chris Daly

Teen skryftyd het Suid-Afrika geen wetgewing wat die etikettering van organiese of vrylopende pluimveeprodukte in plek nie. In die afwesigheid van wetgewing het die meerderheid handelaars en supermarkte hul eie standaarde ontwikkel waaraan produkte moet voldoen om vrylik of organies te wees.

Vyf Vryhede

©Chris Daly
Die Suid-Afrikaanse Pluimveevereniging het sy eie minimum standaarde ontwikkel om braaikuikens en lêproduksie te lei. Volgens hulle handelskodes moet alle hoenders, hetsy hulle in behuising, hokke, vrye omvang of organies groot gemaak is, toegang hê tot die vyf basiese vryhede wat deur die Wêrelddierorganisasie geïdentifiseer is. Hierdie vryhede is:
  • Vryheid van hongerte, wanvoeding en dors deur die beskikbaarheid van varswater en die toepaslike voer.
  • Vryheid van vrees en stres deur kondisies en sorg te verskaf wat onnodige lyding vermy.
  • Vryheid van abnormale ongemak deur die voorsiening van voldoende skuiling.
  • Vryheid van pyn, besering en siekte deur die voorsiening van gepaste voorkoming of alternatiewelik, vinnige diagnose en behandeling van normale patologiese toestande.
  • Vryheid om normale patrone van dierlike gedrag uit te druk deur voldoende ruimte in geskikte geriewe, en in die geselskap van die dier se eie soort te voorsien.

Vrylopende Produksie

©Chris Daly
Interne Omgewing
Volgens die Broiler Production Code of Practice moet braaikuikens wat as ‘vrylopend’ kwalifiseer word, met nie meer as vyftien hoenders per vierkante meter in die pluimveehut of -behuising aangehou word nie.
Indien die doelwit is om vrylopende hoendereiers te produseer, daal die getal na tien volwasse hoenders per vierkante meter. Die eierversameling of diensarea en die area wat beset word deur die ingeslote gedeelte van nesboksies, word uit hierdie berekening uitgesny.
Digtheid van lêhenne mag tot twaalf voëls per vierkante meter verhoog word in huise met gepaste stellasies of broeifasiliteite. Sulke stellasies moet egter nie kleiner as 15cm per hoender wees nie en daar moet ’n gaping aan weerskante wees.
Pullet Rearing en Table Egg Production Code of Practice skryf verder dat hierdie gaping nie minder as 1,5cm wag wees nie, sodat die henne aan die pale kan gryp sonder om hul kloue te beseer.
Voldoende nesfasiliteite moet voorsien word, sodat die lêhenne ontmoedig word om eiers op die vloer eier te lê. Indien individuele bokse gebruik word, moet daar ten minste een nes per agt henne wees. Indien gemeenskaplike neste voorsien word, moet daar minstens een vierkante meter nesvloer per 125 henne wees.
Lêhenne moet toegang hê tot voldoende beligting: ’n minimum van nege-uur aaneenlopende lig in elke vier-en-twintig-uur siklus, in die vorm van daglig of kunsmatige lig. ’n Minimum tydperk van agt donker ure word toegelaat.
Indien ketting-, trog- of boksvoere gebruik word, wat van beide kante vir die hoender toeganklik is, kan ’n maksimum van een volwasse hoender per vyf sentimeter van die voerlengte gehuisves word – vir beidie braaikuiken- en lêhenneproduksie.
Tien sentimeter per hoender moet voorsien word as slegs een kant toeganklik is. As pan- of buisvoeders gebruik word, mag ’n maksimum van 40 hoenders per voer gebruik word.
Eksterne Omgewing
Die kodes spesifiseer dieselfde eksterne omgewingstoestande vir beide vrylopende braaikuikens- en lêhenneproduksie. Die digtheid van hoenders buite die huis of skuur mag nie vyf hoenders per vierkante meter oorskry nie. Veediefstal beperk die verskaffing van meer uitgebreide gronde, volgens die Suid-Afrikaanse Pluimveevereniging.
Die gebied buite waar die hoenders aangehou word, moet onderhou word om ten alle tye ten minste 50% lewende plantegroei te verseker. Rotasieweiding sal help met die bestuur van beskadigde grond en verminder ook die risiko van 'n opbou van parasiete.
Die hoenders moet toegang hê tot skaduwee, hetsy in die vorm van bome of 'n kunsmatige struktuur. Die skaduwee moet teen ’n tempo van vier vierkante meter skaduwee per duisend voëls wees. Voëls moet ook toegang tot bedekking hê en daar moet voldoende heining wees om hulle van roofdiere te beskerm.

Organiese Produksie

©Chris Daly
Boere maak van onafhanklike organisasies gebruik om hul produkte as ‘organies’ te sertifiseer. Elkeen van hierdie organisasies het hul eie vereistes. Oor die algemeen kan produkte slegs as organies kwalifiseer as dit so natuurlik moontlik gegroei word, sonder die gebruik van antibiotika, chemiese bemestingstowwe of plaagdoders.

Translated by Nina Joubert