Mapungubwe Blootgelê

Goue Artefakte Gevind

©Roger de la Harpe
Die eerste moderne bewustheid van Mapungubwe se handel het in die 1930's ontstaan ​​toe wit mense die eerste keer die heuwel begin verken het.
Onverdiend deur stamtaboes en wat hulle as dwaas bygelowe oor die voorvaders beskou het, het hierdie vroeë ondersoekers 'n begraafplaas gevind wat 23 grafte bevat.
Die meeste van hierdie grafte was onopvallend, maar drie het hul aandag getrek. Een van hulle, nr. 14, was 'n vrou wat in 'n sitposisie begrawe is, eerder as op haar sy. Haar begrafnisversiering was egter meer indrukwekkend. Sy het meer as 100 goue armbande om haar enkels gedra en haar graf het 12 000 goue krale (ongeveer 2.2 kilogram) en 26 000 glaskrale bevat.
Haar ontdekkers moes die buit in 'n emmer wegdra. Die tweede belangrike graf was dié van 'n man, ook begrawe in 'n sitposisie, wat 'n halssnoer van goue krale en kauriskulpe gedra het.
Hy het ook hom ook ’n paar voorwerpe wat uit goue foelie gemaak is - waarvan een soos 'n krokodil lyk – by hom gehad om hom geselskap te hou in die hiernamaals.
Die beroemdste bevinding was egter 'n persoon van onbepaalde geslag wat begrawe is met drie asemrowende goue voorwerpe: 'n bakkie (waarskynlik as 'n kroon of hoofdoek gebruik), 'n septer en 'n klein renoster. 'n Paar addisionele fragmente van ’n goue renoster is ook in die begraafplaas gevind, maar die oorgretige opgrawers het nie aangeteken waar hulle ontdek is nie.
Aangesien die ander grafte op die heuwel geen voorwerpe van waarde bevat nie, kan dit aanvaar word dat hierdie drie mense inderdaad baie belangrik was, hoewel hulle ware status nie bepaal kan word nie. Die vrou kon byvoorbeeld 'n koninklike ma, 'n suster, 'n vrou, 'n sangoma of selfs die koningin van Mapungubwe gewees het.

Internasionale Ikoon

©David Fleminger
Die goue renoster is nou 'n internasionale erkende ikoon. Dit is 'n klein maar ingewikkeld vervaardigde voorwerp, geskep deur goue foelie om 'n gesnede houtbeeld (wat lankal weggevrot is) te hammer. Die dun velle goudfoelie, sommige slegs 0.5 mm dun, word dan saam met tientalle klein goue spykers aanmekaargespyker.
Alhoewel die renoster net een horing het (wat aan sommige voorgestel het dat dit 'n eenhorige Sumatraanse renoster is, wat erkenning gee aan hul teorieë van 'n eksterne invloed op Mapungubwe se glorie), is die voorstelling heeltemal akkuraat. Huffman het selfs gesê dat dit waarskynlik 'n swartrenoster is. Verskeie ander renosters is op die Mapungubwe heuwel gevind, maar hulle is onvoltooid.
Ten spyte van die ooglopende waarde van die goue renoster, moet daarop gelet word dat ons nie weet of die renoster 'n besonder belangrike simbool of totem van die Mapungubwe-mense was nie. Verteenwoordigings van ander diere is op die heuwel gevind, en die renoster was dalk net een van 'n panteon van geestelike simbole.
Dit is ook onduidelik of die goud gesmelt en verwerk is op die perseel of by 'n ander nywerheidsgebied wat elders in die staat geleë is. Nietemin is die goue renoster 'n onvervangbare ikoon van Afrika-voorgeskiedenis en die vernaamste attraksie van die Mapungubwe Museum-versameling.

Spirituele en Monetêre Waarde

Dat die Mapungubwe mense hul dooies met goue voorwerpe en krale vereer het, toon dat die edelmetaal nie meer net vir handel was nie; dit het 'n plaaslike gebruik, wat geestelik sowel as monetêr was, gevind. Nietemin was daar baie handel tussen Mapungubwe en die kus.
Soos by K2, het die mense van Mapungubwe handel gedryf met hulle goud, ivoor, pels en koper in ruil vir eksotiese glaskrale, wat hulle gebruik het om dekoratiewe voorwerpe van sosiale belang te skep. Duisende van hierdie krale, te same met plat skywe van volstruiseiers en brose krale wat uit landslakskulpies gemaak is, is by die terrein gevind. In een geval is 'n groot keramiekpot wat vol krale gevul is in 'n nabygeleë grot gevind.
Kauriskulpe, 'n vorm van geld wat wyd in die antieke wêreld gebruik is, is ook in een van die koninklike grafte gevind. Verskeie fragmente van brose Chinese Celadon-keramiek is op die heuwel ontdek, wat deel moes wees van 'n spesiale tee-stel vir die koningin.
Kleispilwiele verskyn vir die eerste keer by Mapungubwe, en dit dui daarop dat die mense van Mapungubwe hulle eie lap maak. Katoen was 'n inheemse gewas, maar die tegnologie om dit te weef, is waarskynlik van die kus ingevoer.

Translated by Nina Joubert